Poprawna polszczyzna cenne informacje, niespodzianki, haczyki
Nie wolno ubrać bluzki! Naprawdę?
Niekontrowersyjna składnia to ubrać kogoś (w coś), np. ubrałam synka (w piżamę), ubrać coś (w coś), np. ubrała lalkę (w ciepłą kurtkę).
Problemy zaczynają się, gdy ktoś ma ubrać jakiś element ubrania; ubrać sweter bywa komentowane złośliwie tak, jakby ktoś tenże sweter przyozdobił (jak w |ubrać choinkę). Miałby to być niepoprawny regionalizm powstały pod wpływem języka niemieckiego. Odrzucany przez słowniki poprawnościowe wydawane przez PWN:
Spróbujmy to wszystko uporządkować, a na koniec uwspółcześnić.
1. Oceny poprawnościowe
Problemy zaczynają się, gdy ktoś ma ubrać jakiś element ubrania; ubrać sweter bywa komentowane złośliwie tak, jakby ktoś tenże sweter przyozdobił (jak w |ubrać choinkę). Miałby to być niepoprawny regionalizm powstały pod wpływem języka niemieckiego. Odrzucany przez słowniki poprawnościowe wydawane przez PWN:
ubrać (...) Błędne w zn. ‘włożyć coś, ubrać się w coś’. Np.: Ubrała, poprawnie: włożyła, sukienkę. Ubrał, poprawnie: włożył, kalosze. Ubrała, poprawnie: założyła, perły. („Wielki słownik poprawnej polszczyzny”, red. A. Markowski, 2012, s. 1218)
Jak należałoby mówić? Sugeruje się zwykle włożyć sweter albo ubrać się w sweter. Wiele osób chciałoby jeszcze sweter założyć, ale tego też nie wolno (wg dość wymyślnego kryterium, o którym więcej piszemy w haśle założyć).Spróbujmy to wszystko uporządkować, a na koniec uwspółcześnić.
1. Oceny poprawnościowe
Ludowa odmiana
