konfident

konfident (donosi)

Definicja

konfident jakiejś instytucji, np. policji, to ktoś, kto — zwykle za pieniądze lub dla jakichś innych korzyści — przekazuje pracownikom tej instytucji informacje o osobach ze swojego otoczenia bez wiedzy tych osób; używane z silnym zabarwieniem negatywnym

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • donosiciel; informator; szpieg; tajny współpracownik; zdrajca
  • potocznie:kabel; kapuś; szpicel; wtyczka
  • specjalistycznie:osobowe źródło informacji
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
„Cóż z tego — mawiał z rozbrajającą szczerością książę Otrante Józef Fouché — że w jakimś salonie nic się akurat podejrzanego nie dzieje. Ale może zacząć się dziać. Więc na wszelki wypadek i tam mamy konfidentów”. A skądinąd jakie to piękne słowo „konfident”. Z francuskiego confident — człowiek zaufania, co z kolei z łacińskiego confido — polegać na kimś. Polegać, że doniesie? Można i tak, ale ten eufemizm „confident” jest też typowy dla służb specjalnych. Tutaj nic nie nazywa się po imieniu.

NKJP: Ludwik Stomma, Konfident — człowiek zaufania, Polityka, 2006

Cipak nie zapytał go ani słówkiem o nią. W domach noclegowych panował szanowany przez wszystkich zwyczaj niewtrącania się do cudzych spraw ani do cudzej przeszłości. Nie obchodziła tu przeszłość nikogo, z wyjątkiem szpiclów, konfidentów lub wręcz samych tajniaków, którzy udając włóczęgów, nocowali w Cyrku, w Berlinie czy w Kamczatce, by wywąchać ukrywających się przestępców.

NKJP: Tadeusz Dołęga-Mostowicz, Doktor Murek zredukowany, 1936

Kiedy zaś wychodząc z bramy na ulicy Kruczej, natknęła się twarzą w twarz na Bronka Blutmana, o którym słyszała, że jest konfidentem i trudni się wydawaniem Żydów, licząc, że w ten sposób ocali swoją głowę żydowskiego fordansera z przedwojennych lokali dancingowych, jej pierwszą myślą było banalne załatwienie sprawy.

NKJP: Andrzej Szczypiorski, Początek, 1986

Sieć słów wyrażenia powiązane z opisywanym (wyrazy pokrewne, kolokacje)
  • kolokacje przymiotnikowe: niemiecki; policyjny
  • kolokacje rzeczownikowe lewostronne: (___ konfidentów) sieć
  • kolokacje rzeczownikowe prawostronne: (konfident ___) Gestapo; policji; SB; UB
  • odpowiednik żeński: konfidentka
  • skarbonka semantyczna: figurant
Ciekawostki
Dawne znaczenie konfidenta W języku współczesnym słowo konfident kojarzy się zdecydowanie negatywnie. Tymczasem
Gramatyka

rzeczownik rodzaj męskoosobowy odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: konfidenci; konfidencie; konfident; konfidenta; konfidentach; konfidentami; konfidentem; konfidentom; konfidentów; konfidentowi; konfidenty

Pozostały wątpliwości? Brakuje czegoś w haśle?
Zobacz, co zyskują abonenci Dobrego słownika.
Sprawdź

Często sprawdzane

Ciekawostki

  • szrot — Pochodzenie wyrazu szrot
  • palindrom — Takie oto palindromy
  • jawor — O formie jawór

Mogą Cię zainteresować również hasła

newsy, porady + e-book