korelat

1. korelat (w życiu)

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • analogon; odpowiednik
Gramatyka

rzeczownik rodzaj męskorzeczowy odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: korelacie; korelat; korelatach; korelatami; korelatem; korelatom; korelatów; korelatowi; korelatu; korelaty

zgłoś poprawkę

2. korelat (językozn.)

Definicja

korelat to w gramatyce: słowo (lub słowa) równoważne zaimkowi wskazującemu, które należy do zdania nadrzędnego i wiąże się ze spójnikiem lub zaimkiem wprowadzającym zdanie podrzędne; np. w zdaniu Jan był tym, kim chciał być korelatem jest tym

Słownik synonimów tożsame znaczeniowo (zastępcze słowa)
  • specjalistycznie:zapowiednik zespolenia
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Nie jest jednak tak, że każdy czasownik wymagający zdania podrzędnego może występować w dowolnej z tych trzech struktur. Niektóre jednostki wykluczają korelat (występują tylko w strukturze typu 1), np. fuknąć, inne dopuszczają korelat fakultatywnie (występują w ramach typu 1 i 2), np. obiecać, niektóre wymagają uzupełnienia przyimkowego (rama typu 3), np. [komuś] chodzi o to, że p, jeszcze inne, jak np. powiedzieć, dopuszczają wszystkie trzy typy uzupełnień. Ze względu na to zróżnicowanie autorzy „Składni współczesnego języka polskiego” Zygmunt Saloni i Marek Świdziński zaproponowali wprowadzenie kategorii gramatycznej „korelatywność” (por. Saloni, Świdziński 1985: 134–135), która dzieli czasowniki na trzy klasy: wykluczające korelat, dopuszczające korelat fakultatywnie, obligatoryjnie wymagające korelatu (w tej klasie obecne są zarówno czasowniki, przy których korelat występuje bezpośrednio, jak i te, przy których musi on być poprzedzony przyimkiem).

Alicja Wójcicka, Między wymaganiami walencyjnymi a operacjami: czasowniki wykluczające korelat to, Polonica, nr XXXVIII, 2018

Gramatyka

rzeczownik rodzaj męskorzeczowy odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: korelacie; korelat; korelatach; korelatami; korelatem; korelatom; korelatów; korelatowi; korelatu; korelaty

zgłoś poprawkę
Pozostały wątpliwości? Brakuje czegoś w haśle?
Zobacz, co zyskują abonenci Dobrego słownika.
Sprawdź

Często sprawdzane

Ciekawostki

  • pacierz — Pochodzenie wyrazu pacierz
  • kawa — Wróbel z kawą
  • pokłuć — O dawnej odmianie

Mogą Cię zainteresować również hasła

newsy, porady + e-book