é ü ą

pasterka

1. pasterka (msza)

Definicja

pasterka to uroczysta msza odprawiana w Kościele rzymskokatolickim o północy z 24 na 25 grudnia (lub w godzinach wieczornych w Wigilię), upamiętniająca przybycie pasterzy do Betlejem do nowo narodzonego Jezusa Chrystusa

Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Metropolita wrocławski, ksiądz arcybiskup Marian Gołębiewski będzie przewodniczył pasterce, która o północy rozpocznie się we wrocławskiej katedrze na Ostrowie Tumskim. Będzie to ostatnia wrocławska pasterka księdza arcybiskupa — w czerwcu przechodzi on na emeryturę. Choć tradycyjnie pasterki odbywają się o północy, wiele wrocławskich kościołów jak co roku zaprasza też na wcześniejsze msze. Będą one odprawione m.in. w tych kościołach:
* Parafia Opieki Świętego Józefa, ul. Ołbińska 1 — godz. 22 i 24
(...)
Pierwszą dziś wrocławską pasterkę odprawiono już o godz. 15 — to msza dla dzieci przy żywej szopce, zorganizowana przez franciszkanów w kościele przy al. Kasprowicza na Karłowicach.

gazetawroclawska.pl, 24.12.2012

Nie znano jeszcze choinki, ale np. w XVIII w. na Pomorzu zdobiono rózgi, które później rozdawano dzieciom. Po kolacji śpiewano kolędy, a w środku nocy udawano się na pasterkę. W dzień Bożego Narodzenia obdarowywano się prezentami (później ten zwyczaj, nazywany kolędą, został przeniesiony na Wigilię i Nowy Rok).

NKJP: Obyczaje w Polsce. Od średniowiecza do czasów współczesnych, Andrzej Chwalba (red.), 2004

Sieć słów wyrażenia powiązane z opisywanym (wyrazy pokrewne, kolokacje)
  • frazeologia, frazemy: pasterka maryjna
  • kolokacje czasownikowe lewostronne: chodzić na; iść na; odprawiać; odprawić; pójść na; uczestniczyć w; udać się na; wracać z
  • kolokacje przymiotnikowe lewostronne: obowiązkowa; tradycyjna; uroczysta
Gramatyka

rzeczownik rodzaj żeński odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: pasterce; pasterek; pasterka; pasterką; pasterkach; pasterkami; pasterkę; pasterki; pasterko; pasterkom

zgłoś poprawkę

 1.1. pasterka maryjna

Definicja

pasterka maryjna to uroczysta msza odprawiana o północy jako pierwsza msza inaugurująca obchody święta Matki Boskiej (albo ogólnopolskiego święta Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny 15 sierpnia, albo święta danej parafii)

Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
W uroczystej pasterce maryjnej, w nocy z 14 na 15 sierpnia, rozpoczynającej uroczystości odpustowe w Sanktuarium Matki Boskiej w Ludźmierzu, uczestniczyła rzesza wiernych z Podhala i całej Polski, przybyły też zagraniczne delegacje. Pasterkę poprzedziła promocja albumu „Koronacja — Ludźmierz — 15.08.1963” oraz gala finałowa ogólnopolskiego konkursu poetyckiego im. ks. prof. Józefa Tischnera.

diecezja.pl, 2012

W najbliższy piątek o godz. 18 rozpoczną się uroczystości z okazji święta Matki Boskiej Charłupskiej. Obchody zainaugurowane zostaną mszą prowadzoną przez ks. Czesława Rawskiego. Biorąca w niej udział młodzież z Sieradza, Warty i Zduńskiej Woli czuwać będzie aż do północy, kiedy to rozpocznie się pasterka maryjna prowadzona przez ks. kanclerza Romana Małeckiego.

sieradz.naszemiasto.pl, 05.09.2001

Gramatyka

rzeczownik rodzaj żeński odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: pasterce maryjnej; pasterek maryjnych; pasterkach maryjnych; pasterka maryjna; pasterką maryjną; pasterkami maryjnymi; pasterkę maryjną; pasterki maryjne; pasterki maryjnej; pasterko maryjna; pasterkom maryjnym

zgłoś poprawkę

2. pasterka (osoba)

Definicja

pasterka to kobieta, zwykle dziewczyna, pasąca stado zwierząt, np. owiec, gęsi

Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Ich też językiem Salomon napisał swój poemat. Talmudyści i sobory chrześcijańskie dociekały znaczenia jego symboli. Ale prosta pasterka nic z tego nie rozumiała. Wydoiwszy swe kozy, biegła do miłego jej owczarza, który śpiewał jej wiejskie piosenki o miłości.

NKJP: Leon Gomolicki, Odwiedziny Galileusza, 1986

Gramatyka

rzeczownik rodzaj żeński odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: pasterce; pasterek; pasterka; pasterką; pasterkach; pasterkami; pasterkę; pasterki; pasterko; pasterkom

zgłoś poprawkę

3. pasterka (zakonnica)

Definicja

pasterki to członkinie Zgromadzenia Sióstr Pasterek od Opatrzności Bożej — polskiego zgromadzenia zakonnego powstałego w Poznaniu na początku XX wieku z inicjatywy bł. Marii Karłowskiej (1865–1935), zajmującego się pomocą kobietom moralnie zagubionym, samotnym matkom, dzieciom z rodzin patologicznych, prowadzeniem placówek opiekuńczo–wychowawczych dla dziewcząt itp.

Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Siostry pasterki, oprócz tradycyjnych ślubów zakonnych, składają także przyrzeczenie poświęcenia się dla nawrócenia grzeszników. By zostać jedną z sióstr, należy mieć (oczywiście poza powołaniem) ukończone 18 lat, zdrowie psychiczne i fizyczne oraz czystą kartę dotyczącą przeszłości — dotyczy to przede wszystkim uzależnień. Młode kobiety trafiają do nich na podstawie skierowania Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie (także na wniosek ze strony rodziców) lub postanowienia sądu rodzinnego. Dziewczęta, które pojawiają się u sióstr uwikłane są w prostytucję, narkotyki, alkoholizm, drobne rozboje, rozróby.

Magdalena Krenc, gazeta-mosina.pl, 17.04.2012

Gramatyka

rzeczownik rodzaj żeński odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: pasterce; pasterek; pasterka; pasterką; pasterkach; pasterkami; pasterkę; pasterki; pasterko; pasterkom

zgłoś poprawkę
Pozostały wątpliwości? Brakuje czegoś w haśle?
Zobacz, co zyskują abonenci Dobrego słownika.
Sprawdź

Często sprawdzane

Ciekawostki

  • rezurekcja — Rezurekcja — pochodzenie słowa
  • biustonosz — Pochodzenie wyrazu biustonosz
  • psi — Psia skóra i psia kołatka w przysłowiu

Mogą Cię zainteresować również hasła

newsy, porady + e-book