duumwirat

duumwirat (rządzenie)

Definicja

duumwirat to wspólne rządy dwóch osób lub podmiotów; także same te osoby lub podmioty w takim układzie; słowo książkowe

Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Miały miejsce także rozmowy telefoniczne, przy czym ze Stalinem ze strony polskiej prowadził je chyba wyłącznie Bierut, także wtedy, gdy funkcjonował w duumwiracie z Gomułką.

NKJP: Andrzej Paczkowski, Polityka, nr 2367, 14.09.2022

Hipotezą pierwszą jest przypuszczenie, że pogłębiona i zinstytucjonalizowana współpraca francusko-niemiecka, w połączeniu z Brexitem, tworzy nowy podmiot w stosunkach regionalnych i globalnych (Staunton 2019), co czyni porządek Unii Europejskiej jednobiegunowym, a biegunem tym jest Francja i Niemcy. (...) Hipotezą drugą jest przypuszczenie, że mający podstawy traktatowe duumwirat (francusko-niemiecki) zmienia ustrój UE. Instytucjonalna integracja europejska była budowana na założeniu, że utrwala ona
„równowagę sił”, natomiast duumwirat — nawet jeśli tej równowagi nie burzy — to ją po Brexicie istotnie zaburza.

Andżelika Kuźnar, Jerzy Menkes, Unia Europejska między Brexitem a nowym Traktatem Elizejskim, Przegląd Zachodni, nr 1, 2020, s. 41–42

W polityce to nie nowość, kiedy krajem rządzi dwu facetów (konsulowie w starożytnym Rzymie), matka z córką (w Anglii), małżeństwo (w Argentynie czy w Rumunii), para kochanków (Cezar i Kleopatra) itd. Historia zna wiele takich przypadków, które określa się jako duumwirat. Jednak łacińska nazwa jest cokolwiek myląca, bo oznacza polityczny duet mężczyzn (vir – łac. mąż, mężczyzna). Ale kto by się przejmował niuansami językowymi, skoro od lat jemy masło roślinne…
W Polsce od dwu miesięcy mamy przypadek (...) tworzą dwaj premierzy: aktualny i dawny, który de facto jest wicepremierem, ale któremu – ze względu na jego nieograniczoną sprawczość – podlega obecny premier. Sytuacja jest zawiła pod względem administracyjno-prawnym tudzież dyplomatycznym, ponieważ zwykle aktualny premier jest zwierzchnikiem dawnego; ale u nas jest na odwrót…

Jan Skoczyński, studioopinii.pl, 23.08.2023

Gramatyka

rzeczownik rodzaj męskorzeczowy odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: duumwiracie; duumwirat; duumwiratach; duumwiratami; duumwiratem; duumwiratom; duumwiratów; duumwiratowi; duumwiratu; duumwiraty

Pozostały wątpliwości? Brakuje czegoś w haśle?
Zobacz, co zyskują abonenci Dobrego słownika.
Sprawdź

Często sprawdzane

Ciekawostki

Mogą Cię zainteresować również hasła

newsy, porady + e-book