aberracja

1. aberracja (w życiu)

Definicja

aberracja to coś, co odbiega od normy, zwłaszcza w odniesieniu do psychiki, myśli, zachowań społecznych; słowo książkowe

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • anomalia; degeneracja; dewiacja; dziwactwo; niepoprawność; nieprawidłowość; odchylenie; odstępstwo; osobliwość; skrzywienie; wada; wypaczenie; zaburzenie; zakłócenie
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Orwell był w swej epoce jednym z nielicznych ludzi, którzy zrozumieli, że totalitaryzm nie jest aberracją historii, czymś wobec człowieka zewnętrznym, narzuconym mu przez garstkę oszalałych sadystów. Nie: autentyczna groza, jaką totalitaryzm budził w Orwellu, groza, która pchała go przez całe życie do pisania niemal wyłącznie o tym zjawisku, brała się ze zrozumienia, że totalitaryzm jest w nas samych: to, co objawia nam się jako totalitarny ustrój polityczny czy aparat ucisku, jest tylko przekładem ukrytego w każdym z nas pierwiastka zła na język społecznych urządzeń.

NKJP: Stanisław Barańczak, Poezja i duch uogólnienia, 1996

Gramatyka

rzeczownik rodzaj żeński odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: aberracja; aberracją; aberracjach; aberracjami; aberracje; aberrację; aberracji; aberracjo; aberracjom

2. aberracja (w astronomii)

Definicja

aberracja to w astronomii: pozorne odchylenie obserwowanego ciała niebieskiego na sferze niebieskiej, szczególnie pozorne wahanie się położenia gwiazd w różnych porach roku, spowodowane złożeniem prędkości obserwatora (obrót Ziemi wokół własnej osi — przy efekcie dziennym i obrót Ziemi wokół Słońca — przy efekcie rocznym) i prędkości światła (tj. prędkości światła przychodzącego z gwiazdy)

Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Zjawisko to ma duże znaczenie dla obserwacji astronomicznych. Przy ustawianiu teleskopu do obserwacji dowolnego ciała niebieskiego należy uwzględnić kąt aberracji, poprawkę wynikającą z ruchów Ziemi. Obserwator musi więc pochylić teleskop o niewielki kąt w kierunku ruchu — tak, by obserwowana gwiazda znalazła się w centrum pola widzenia.

encenc.pl, dostęp 13.08.2019

Gramatyka

rzeczownik rodzaj żeński odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: aberracja; aberracją; aberracjach; aberracjami; aberracje; aberrację; aberracji; aberracjo; aberracjom

3. aberracja (w optyce)

Definicja

aberracja to wada soczewki lub układu optycznego polegająca na tym, że uzyskany obraz nie jest dokładnym odwzorowaniem obiektu, np. jest w jakimś stopniu zniekształcony, ma pogorszoną ostrość

Gramatyka

rzeczownik rodzaj żeński odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: aberracja; aberracją; aberracjach; aberracjami; aberracje; aberrację; aberracji; aberracjo; aberracjom

 3.1. aberracja sferyczna

Definicja

aberracja sferyczna to wada soczewki lub układu optycznego, której efektem jest spadek ostrości obrazu w całym polu widzenia (co wynika z tego, że im dalej punkt przejścia światła odsunięty jest od środka urządzenia optycznego, tym bardziej załamują się promienie świetlne)

Gramatyka

frazem rzeczownikowy rodzaj żeński odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: aberracjach sferycznych; aberracjami sferycznymi; aberracja sferyczna; aberracją sferyczną; aberrację sferyczną; aberracje sferyczne; aberracji sferycznej; aberracji sferycznych; aberracjom sferycznym; aberracjo sferyczna

 3.2. aberracja chromatyczna

Definicja

aberracja chromatyczna to wada soczewki lub układu optycznego, której efektem jest rozszczepienie światła widoczne na granicach kontrastowych obszarów pod postacią kolorowej obwódki (co wynika z różnych odległości ogniskowania dla poszczególnych barw widmowych światła)

Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Aberracja chromatyczna towarzyszy nam od początków istnienia fotografii, także tej czarno-białej, którą korygowało się specjalnymi filtrami i po dziś dzień nie jest ją łatwo zwalczyć. Niebieskie, zielone, czy fioletowe poświaty widoczne wokół obiektów znajdujących się poza głębią ostrości od lat korygowane są programowo w nowoczesnych smartfonach lub zewnętrznych narzędziach, np. Adobe Photoshop, czy Adobe Lightroom. Tę wadę można minimalizować także za pomocą układów zbudowanych z różnych typów i kształtów soczewek.

Piotr Kurek, antyweb.pl, 21.11.2018

Gramatyka

frazem rzeczownikowy rodzaj żeński odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: aberracjach chromatycznych; aberracja chromatyczna; aberracją chromatyczną; aberracjami chromatycznymi; aberrację chromatyczną; aberracje chromatyczne; aberracji chromatycznej; aberracji chromatycznych; aberracjo chromatyczna; aberracjom chromatycznym

Pozostały wątpliwości? Brakuje czegoś w haśle?
Zobacz, co zyskują abonenci Dobrego słownika.
Sprawdź

Często sprawdzane

Ciekawostki

Mogą Cię zainteresować również hasła

newsy, porady + e-book