Definicja
jeśli oparliśmy coś na czymś (np. badaniach, zasadach, materiałach), to uczyniliśmy to podstawą tego
jeśli oparliśmy coś na czymś (np. badaniach, zasadach, materiałach), to uczyniliśmy to podstawą tego
Pełną treść widzą tylko abonenci Dobrego słownika.
NKJP: Ewa Cechnicka, Znak Anny, 1997
NKJP: Michowicz Waldemar, Historia dyplomacji polskiej, 1995
NKJP: Gazeta Wrocławska, 1999
Małgorzata Sadowska, Newsweek, 7–12.01.2014, numer 2, s. 84
czasownik aspekt dokonany przechodni
formy alfabetycznie: nieoparci; nieoparcia; nieoparcie; nieoparciem; nieoparciu; nieoparta; nieopartą; nieoparte; nieopartego; nieopartej; nieopartemu; nieoparty |
jeśli oparliśmy się na czymś (np. badaniach, zasadach, materiałach), to uczyniliśmy to podstawą naszego rozumowania lub działania
Pełną treść widzą tylko abonenci Dobrego słownika.
NKJP: Zenon Kosidowski, Opowieści biblijne, 1963
NKJP: CKM, 2000
czasownik aspekt dokonany nieprzechodni
formy alfabetycznie: nieoparcia się; nieoparciem się; nieoparcie się; nieoparciu się; oparciach się; oparciami się; oparcia się; oparciem się; oparcie się; oparciom się; oparciu się; oparć się |
jeśli oparliśmy się (czymś) o kogoś lub coś (albo na kimś lub czymś) to przyjęliśmy pozycję, w której dotykamy tego kogoś lub tego czegoś jakąś częścią ciała i ciężar naszego ciała częściowo spoczywa na tym kimś lub czymś
NKJP: Henryk Worcell, Zaklęte rewiry, 1936
NKJP: Marian Pankowski, Fara na Pomorzu, 1997
NKJP: Kinga Dunin, 1998, Tabu
czasownik aspekt dokonany nieprzechodni
formy alfabetycznie: nieoparcia się; nieoparciem się; nieoparcie się; nieoparciu się; oparciach się; oparciami się; oparcia się; oparciem się; oparcie się; oparciom się; oparciu się; oparć się |
jeśli ktoś jest oparty (czymś) o kogoś lub coś (albo na kimś lub czymś), to opiera się o niego lub to (albo na nim lub tym)
NKJP: Błogosławiona wina, Zofia Kossak, 1953
NKJP: Henryk Worcell, Zaklęte rewiry, 1936
przymiotnik niestopniowalny
formy alfabetycznie: oparci; oparta; opartą; oparte; opartego; opartej; opartemu; oparty; opartych; opartym; opartymi formy zaprzeczone: nieoparci; nieoparta; nieopartą; nieoparte; nieopartego; nieopartej; nieopartemu; nieoparty; nieopartych; nieopartym; nieopartymi
jeśli oparliśmy coś o coś lub na czymś, to sprawiliśmy, że się nie przewraca, pochyla ani osuwa, ponieważ ciężar tego częściowo na tym czymś spoczywa
NKJP: Aleksander Minkowski, Szaleństwo Majki Skowron, 1972
NKJP: Andrzej Sapkowski, Chrzest ognia, 1996
NKJP: Krzysztof Piotr Łasica, Pociąg do sukcesu, 2009
czasownik aspekt dokonany przechodni
formy alfabetycznie: nieoparci; nieoparcia; nieoparcie; nieoparciem; nieoparciu; nieoparta; nieopartą; nieoparte; nieopartego; nieopartej; nieopartemu; nieoparty |
jeśli ktoś oparł się na kimś, to uczynił go swoim głównym doradcą, sprzymierzeńcem, pomocnikiem itp.
NKJP: Janusz Pajewski, Historia powszechna 1871–1918, 1967
czasownik aspekt dokonany nieprzechodni
formy alfabetycznie: nieoparcia się; nieoparciem się; nieoparcie się; nieoparciu się; oparciach się; oparciami się; oparcia się; oparciem się; oparcie się; oparciom się; oparciu się; oparć się |
jeśli ktoś (rzadziej coś) oparł się komuś lub czemuś, to nie uległ mu lub temu
NKJP: Czesław Miłosz, Abecadło Miłosza, 1997
NKJP: Jerzy Surdykowski, Duch Rzeczypospolitej, 1989
czasownik aspekt dokonany nieprzechodni
formy alfabetycznie: nieoparcia się; nieoparciem się; nieoparcie się; nieoparciu się; oparciach się; oparciami się; oparcia się; oparciem się; oparcie się; oparciom się; oparciu się; oparć się |
jeśli ktoś nie może oprzeć się czemuś (wrażeniu, myśli, odczuciu itp.), to nie opuszcza go to i wydaje mu się całkiem naturalne lub oczywiste
NKJP: Krystyna Kofta, Złodziejka pamięci, 1998
czasownik aspekt dokonany nieprzechodni
formy alfabetycznie: nieoparcia się; nieoparciem się; nieoparcie się; nieoparciu się; oparciach się; oparciami się; oparcia się; oparciem się; oparcie się; oparciom się; oparciu się; oparć się |
jeśli ktoś oparł się gdzieś, to zatrzymał się tam po dłuższym poruszaniu się; słowo nieco przestarzałe
NKJP: Zofia Kossak, Błogosławiona wina, 1953
czasownik aspekt dokonany nieprzechodni
formy alfabetycznie: nieoparcia się; nieoparciem się; nieoparcie się; nieoparciu się; oparciach się; oparciami się; oparcia się; oparciem się; oparcie się; oparciom się; oparciu się; oparć się |
jeśli coś (zwykle jakaś sprawa) oparło się o sąd, policję, jakiś urząd itp., to ostatecznie tam trafiło
NKJP: Teresa Torańska, Oni, 1985
czasownik aspekt dokonany nieprzechodni
formy alfabetycznie: nieoparcia się; nieoparciem się; nieoparcie się; nieoparciu się; oparciach się; oparciami się; oparcia się; oparciem się; oparcie się; oparciom się; oparciu się; oparć się |