optatywny

optatywny

Definicja

optatywny to książkowo lub specjalistycznie: życzący, życzeniowy; w gramatyce niektórych języków wyróżnia się tryb optatywny

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • upraszający; wyrażający życzenie; życzący; życzeniowy
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Gramatycznie będą to poza trybem określone partykuły, np. partykuła pytajna, czy partykuły jako ekspresja uczuć nadawcy, np. życzące (optatywne) oby w zdaniu Oby to się stało! Oby przyjechał!

NKJP: Alicja Nagórko, Zarys gramatyki języka polskiego, 1996

(...) zwracam uwagę, że „fiat” Maryi jest w języku greckim użyte w tonacji optatywnej (ghenoito moi...), tonacji wyrażającej Jej czynne i radosne pragnienie, nie zaś jedynie bierną akceptację, aby uczestniczyć w Bożym planie.

Z Jezusem. Dzieje Maryi Współodkupicielki, p-w-n.de, 2005

Znakomita większość przykładów, jakie odnotowują korpusy i słowniki, zawiera interesujący mnie czasownik w trybie warunkowym potencjalnym lub w trybie rozkazującym, zwłaszcza w znaczeniu optatywnym, por. aby/by/żeby nie oszaleć... (...)

Tomasz Nowak, O szaleństwie w języku, czyli na manowcach umysłu (na przykładzie czasownika oszaleć), w: LingVaria, nr 2 (14), 2012, s. 26

Jedną z konsekwencji spojrzenia na Nowy Rok przez pryzmat teologii jest w niektórych przypadkach odstąpienie od typowej kolędowej formuły życzeniowej i zastąpienie jej formułą modlitewną. O ile formuła optatywna wynikająca z wiary w magiczną moc słowa wypowiedzianego wskazywała na kolędników jako na inicjatorów i w rezultacie sprawców przyszłych dobrodziejstw, o tyle formuła modlitewna przekazywała te prerogatywy osobom boskim (ewentualnie świętym), do których modlitwy były kierowane. Dlatego też nastąpiło przesunięcie akcentu z próśb o pomyślność w sprawach materialnych i w życiu doczesnym na duchowość i życie wieczne.

Kalina Wojciechowska, pinezka.pl, styczeń 2008

Gramatyka

przymiotnik niestopniowalny

formy alfabetycznie: optatywna; optatywną; optatywne; optatywnego; optatywnej; optatywnemu; optatywni; optatywny; optatywnych; optatywnym; optatywnymi formy zaprzeczone: nieoptatywna; nieoptatywną; nieoptatywne; nieoptatywnego; nieoptatywnej; nieoptatywnemu; nieoptatywni; nieoptatywny; nieoptatywnych; nieoptatywnym; nieoptatywnymi

Pozostały wątpliwości? Brakuje czegoś w haśle?
Zobacz, co zyskują abonenci Dobrego słownika.
Sprawdź

Często sprawdzane

Ciekawostki

  • RSVP — Skrótowa odpowiedź
  • dermatolog — Dawniejsza nazwa lekarza dermatologa
  • P.T. — Pochodzenie P.T.

Mogą Cię zainteresować również hasła

newsy, porady + e-book