wszcząć

Definicja

jeśli ktoś wszczął jakieś działania (awanturę, bójkę itp., postępowanie, dyskusję itp.), to rozpoczął je; słowo książkowe

Poprawna polszczyzna cenne informacje, niespodzianki, haczyki

Odmiana: wczoraj wszczął awanturę i jutro też ją w... Czasownik wszcząć kryje pewne luki w swej odmianie. W „Innym słowniku języka polskiego” pod red. M. Bańki ujęto to tak „formy czasu przyszłego prostego i trybu rozkazującego nie używane”. Znowu w „Wielkim słowniku poprawnej polszczyzny PWN” (2004) podano „Formy czasu przyszłego prostego: weszcznę, weszczniesz, weszcznie itd. dziś nie są używane” (co sugeruje, że kiedyś były, te z „e”). Ciekawe, że w jego poprzedniku, tj. „Słowniku poprawnej polszczyzny” pod red. W. Doroszewskiego (1973) podano 30 lat wcześniej, że... „formy czasu przyszłego i trybu rozkazującego nie są używane”.
Należałoby wszcząć odpowiednie dochodzenie...
Przede wszystkim

Łączliwość Już z definicji widać, że wszcząć ma ograniczoną łączliwość. I to tak, że

Pełną treść widzą tylko abonenci Dobrego słownika.

Zyskaj dostęp do tej i 4974 pozostałych informacji poprawnościowych.

zamów

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)

dać początek; rozpocząć; wzniecić; zacząć; zapoczątkować

Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu

Ale i tak go zauważono, pierwsi wszczęli pewno alarm wachtowi w sterowni, bo niemal równocześnie pod szczytem statku zabłysły dwa wielkie jupitery (...)

NKJP: Stanisław Lem, Niezwyciężony, 1964

— O tym też chciałem z wami pogadać. Pospieszcie się, kochani. Bo już za te dwa dni kupcy chcą mnie na jądrach powiesić. Straty jak cholera. A tu jeszcze Igon się zaparł, że procedury nie wszczy... wszcza ... no, nie weszcznie, bo jakby Kopciuszek jednak przyjezdny był, to jeszcze wyjedzie i na wieki księcia unieszczęśliwi.

NKJP: Artur Baniewicz, Smoczy pazur, 2003

Słownik antonimów przeciwstawne znaczeniowo

Zyskaj pełny dostęp

Sieć słów wyrażenia powiązane z opisywanym (wyrazy pokrewne, kolokacje)

kolokacje rzeczownikowe prawostronne: alarm; awantury; bójkę; burdy; dochodzenie; dyskusję; egzekucję; konflikt; kontrolę; postępowanie; procedurę; proces; rozruchy; sprzeczkę; śledztwo; wojnę
odpowiednik niedokonany: wszczynać

Gramatyka

czasownik aspekt dokonany przechodni

formy alfabetycznie: niewszczęci; niewszczęcia; niewszczęcie; niewszczęciem; niewszczęciu; niewszczęta; niewszczętą; niewszczęte; niewszczętego; niewszczętej; niewszczętemu; niewszczęty | pokaż wszystkie formy

zgłoś poprawkę

wszcząć (np. bójkę)

Definicja

Poprawna polszczyzna cenne informacje, niespodzianki, haczyki

Zyskaj dostęp do tej i 4974 pozostałych informacji poprawnościowych.

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)

Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu

Słownik antonimów przeciwstawne znaczeniowo

Sieć słów wyrażenia powiązane z opisywanym (wyrazy pokrewne, kolokacje)

Gramatyka

Zobacz, co zyskują abonenci Dobrego słownika.

Często sprawdzane

Ciekawostki

Mogą Cię zainteresować również hasła