tautologia

1. tautologia (w języku)

Definicja

tautologia to wyrażenie językowe (też zdanie lub dłuższa wypowiedź), którego niektóre składniki (wyrazy) powtarzają treści zawarte w innych składnikach (niosą to samo lub bardzo podobne znaczenie), z tego powodu oceniane niekiedy jako błędne; czasem tautologię rozumie się węziej, jako wyrażenie o równorzędnych składnikach, np. krótko i węzłowato, poprawa i polepszenie zdrowia; słowo książkowe

Poprawna polszczyzna cenne informacje, niespodzianki, haczyki
Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • nadmiar; powtórzenie; redundancja
  • potoczna nazwa:masło maślane
  • specjalistycznie:pleonazm
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
— Wszystko, co minęło, jest bezpowrotne — Mock spojrzał na Mühlhausa moszczącego się wygodnie za stołem. — To najmądrzejsza tautologia, z jaką się spotkałem.

NKJP: Marek Krajewski, Koniec świata w Breslau, 2003

Być zatem, to być wyłączonym z czasu i zmiany. W znieruchomiałej samorówności istnienie dostępne jest tylko monotonnej formule ‘byt jest’, tę zaś ściga podejrzenie, iż jest tautologią.

NKJP: Leszek Kołakowski, Obecność mitu, 1974

Gramatyka

rzeczownik rodzaj żeński odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: tautologia; tautologią; tautologiach; tautologiami; tautologie; tautologię; tautologii; tautologio; tautologiom

zgłoś poprawkę

2. tautologia (w logice)

Definicja

tautologia to w logice: taka formuła zdaniowa, która jest zawsze prawdziwa (przy dowolnym rozumieniu występujących w niej stałych nazwowych, zmiennych i predykatów, czyli prawdziwość zapewnia sama struktura); niektóre tautologie mają swoje nazwy, np. prawo przechodniości implikacji, prawo łączności alternatywy

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • prawo logiczne
Gramatyka

rzeczownik rodzaj żeński odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: tautologia; tautologią; tautologiach; tautologiami; tautologie; tautologię; tautologii; tautologio; tautologiom

zgłoś poprawkę
Pozostały wątpliwości? Brakuje czegoś w haśle?
Zobacz, co zyskują abonenci Dobrego słownika.
Sprawdź

Często sprawdzane

Ciekawostki

  • pierwsza dama — A jeśli prezydentem jest kobieta, to jej mąż...
  • niepomierny — A dawniej był i pomierny
  • szrot — Pochodzenie wyrazu szrot

Mogą Cię zainteresować również hasła

newsy, porady + e-book