spolegliwy

1. spolegliwy (ustępuje)

Definicja

spolegliwy to taki, który łatwo ustępuje i podporządkowuje się innym; spolegliwe działania, zachowania itp. świadczą o byciu spolegliwym; słowo książkowe

Poprawna polszczyzna cenne informacje, niespodzianki, haczyki
Poprawność przymiotnika spolegliwy w nowym znaczeniu Rozpropagowanie przymiotnika spolegliwy w polszczyźnie zawdzięczamy Tadeuszowi Kotarbińskiemu, który nakreślił ideał opiekuna spolegliwego. Ale profesor miał na myśli ‘człowieka, na którym można polegać’, bo takie jest pierwotne znaczenie tego wyrazu. Użytkownicy języka zaczęli jednak
Składnia przymiotnika spolegliwy Oprócz występowania bez wyrazów podrzędnych składniowo (np. stajemy się bardziej spolegliwi w obawie przed...) przymiotnik spolegliwy może też łączyć się z

Pełną treść widzą tylko abonenci Dobrego słownika.

Zyskaj dostęp do tej i 3093 pozostałych informacji poprawnościowych.
zamów
Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • miękki; pojednawczy; pokorny; posłuszny; układny; uległy; ustępliwy; wyrozumiały
  • książkowo: koncyliacyjny
  • potocznie: odpuszczający
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Wiedział, że lord Halifax, autor listu, był politykiem nad wyraz spolegliwym, który robił wszystko, aby Wielka Brytania mogła pozbyć się zobowiązań wobec Polski, zwłaszcza w ostatnich dniach sierpnia, gdy wojska niemieckie ciągnęły nad granicę z Polską.

Bogusław Wołoszański, Tajna wojna Hitlera, 1997

Bardziej spolegliwą postawę zajął w rozmowie z Jackowskim poseł niemiecki w Polsce Ulrich Rauscher. Przychylił się on do poglądu o potrzebie globalnego podejścia do spraw spornych i ich rozwiązania; uznał, iż może to być okolicznością sprzyjającą złagodzeniu niemieckiej opinii publicznej w stosunku do Polski. Obiecał, że w razie pomyślnego załatwienia sprawy likwidacji majątków niemieckich w Polsce wystąpi do swego rządu o oficjalną deklarację, wyrażającą chęć odprężenia stosunków polsko-niemieckich i rozpoczęcia bardziej realistycznej polityki.

NKJP: Waldemar Michowicz, Historia dyplomacji polskiej, 1995

Gramatyka

przymiotnik stopniowalny opisowo (bardziej, najbardziej)

formy: niespolegliwa; niespolegliwą; niespolegliwe; niespolegliwego; niespolegliwej; niespolegliwemu; niespolegliwi; niespolegliwy; niespolegliwych; niespolegliwym; niespolegliwymi; spolegliwa | pokaż wszystkie formy

1.1. spolegliwie

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • pojednawczo; pokornie; posłusznie; układnie; ulegle; wyrozumiale
  • książkowo: koncyliacyjnie
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Cracovia cały czas negocjuje porozumienie z siostrami seraftikami, które nie wyrażają zgody na realizację projektu w obecnym kształcie (główną kością niezgody jest podobno wysokość hali). — Chcemy spełnić ich wymagania — spolegliwie wypowiada się wiceprezes. — Wierzę głęboko, że jeszcze w tym roku porozumienie zostanie podpisane.

NKJP: Gazeta Krakowska, 2006

Gramatyka

przysłówek odprzymiotnikowy stopniowalny opisowo (bardziej, najbardziej)

formy: niespolegliwie; spolegliwie

1.2. spolegliwość

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • pojednawczość; pokora; posłuszeństwo; serwilizm; układność; uległość; wyrozumiałość
  • potocznie: odpuszczanie
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
W filmie pojawia się też postać donosiciela i intryganta, doktora Cwacha. Mimo że jako chirurg nic nie potrafi, dzięki spolegliwości wobec przełożonych dostaje pracę w praskiej klinice.

NKJP: Gazeta Krakowska, 2002

Gramatyka

rzeczownik rodzaj żeński odmienny

formy: spolegliwości; spolegliwościach; spolegliwościami; spolegliwością; spolegliwościom; spolegliwość

2. spolegliwy (można polegać)

Definicja

spolegliwy jest ktoś, komu ufamy i na kim możemy polegać; słowo książkowe

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • godny zaufania; gotowy do pomocy; koleżeński; lojalny; oddany; pewny; pomocny; solidny; uczynny; usłużny; wierny; zaufany; życzliwy
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Najpierw obietnicę zuchową złożyli najmłodsi adepci skautingu z gromady zuchowej przy Szkole Podstawowej w Lejkowie. Po nich przyrzeczenie złożyli harcerze. Przyrzekali pełnić służbę Bogu i Polsce. Wreszcie przyszła kolej na młodych instruktorów, którzy w obecności swych starszych i młodszych druhów zobowiązali się być spolegliwymi opiekunami i wychowawcami oraz dbać o dobre imię harcerstwa.

NKJP: Dziennik Sławieński, 2000

Gramatyka

przymiotnik stopniowalny opisowo (bardziej, najbardziej)

formy: niespolegliwa; niespolegliwą; niespolegliwe; niespolegliwego; niespolegliwej; niespolegliwemu; niespolegliwi; niespolegliwy; niespolegliwych; niespolegliwym; niespolegliwymi; spolegliwa | pokaż wszystkie formy

2.1. spolegliwość

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • gotowość do pomocy; koleżeńskość; lojalność; oddanie; solidność; uczynność; usłużność; wierność; zaufanie; życzliwość
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Spotkania te służą: poznaniu, pomocy w rozwiązywaniu trudnych indywidualnych spraw, stworzeniu atmosfery wzajemnej spolegliwości. Obecnie ta nowa rodzina Koła Przyjaciół Dzieci im. K. Jeżewskiego liczy 110 podopiecznych.

Wanda Wiśniewska, Kazimierz Antoni Jeżewski jako człowiek, pedagog i twórca Gniazd Sierocych, 1994, s. 93

Gramatyka

rzeczownik rodzaj żeński odmienny

formy: spolegliwości; spolegliwościach; spolegliwościami; spolegliwością; spolegliwościom; spolegliwość

Pozostały pytania, wątpliwości językowe? A może brakuje Ci czegoś w haśle?
Zobacz, co zyskują użytkownicy pełnej wersji Dobrego słownika.
sprawdź pełną ofertę

Często sprawdzane

Ciekawostki

Mogą Cię zainteresować również hasła