przysłowiowy

1. przysłowiowy (np. zwrot)

Definicja

przysłowiowy to taki, który związany jest z przysłowiem

Poprawna polszczyzna cenne informacje, niespodzianki, haczyki
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Już w czasach Szekspira wyrażenie „out of joint” było przysłowiowe (...) i przekazywało obraz chaosu, ruiny, nieporządku, rozpadu.

Marta Gibińska, „The time is out of joint”, czyli o tkance słów, w: Przekładając nieprzekładalne, red. Małgorzata Ogonowska, Gdańsk, 2000, s. 284

Gramatyka

przymiotnik niestopniowalny

formy alfabetycznie: przysłowiowa; przysłowiową; przysłowiowe; przysłowiowego; przysłowiowej; przysłowiowemu; przysłowiowi; przysłowiowy; przysłowiowych; przysłowiowym; przysłowiowymi formy zaprzeczone: nieprzysłowiowa; nieprzysłowiową; nieprzysłowiowe; nieprzysłowiowego; nieprzysłowiowej; nieprzysłowiowemu; nieprzysłowiowi; nieprzysłowiowy; nieprzysłowiowych; nieprzysłowiowym; nieprzysłowiowymi

zgłoś poprawkę

 1.1. przysłowiowo (np. użyty)

Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
— I pomyśleć, że kiedyś Hebel z Ćmagą do niej — odezwałem się.
— Życie płynie — odparł przyjaciel. — Jak nie ten, to tamten. Przysłowiowo: gdzie dwóch się bije, tam trzeci musi być mądry.

NKJP: Piotr Śliwiński, Dziki kąt, 2007

Gramatyka

przysłówek odprzymiotnikowy niestopniowalny

formy: nieprzysłowiowo; przysłowiowo

zgłoś poprawkę

2. przysłowiowy (np. gościnność)

Definicja

przysłowiową nazywamy cechę, uczucie, zachowanie itp., z których ktoś jest powszechnie znany

Poprawna polszczyzna cenne informacje, niespodzianki, haczyki
Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • legendarny; sławny; słynny; znany
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Przez dziesięciolecia opowiadano nam, jacy to Amerykanie są aktywni. (..) Deweloperzy — przed wami nowe możliwości i nowe wyzwanie. Mieszkania, apartamenty na wynajem. To pozwoli naprawdę upodobnić się nam do przysłowiowych mobilnych Amerykanów.

Wiktor Legowicz, Biznes i Prawo, 10–16 lutego 2014 (nr 2)

Podobnym fenomenem wydaje się przysłowiowa miłość Polaków do Węgrów — skądinąd rzeczywiście sympatycznych; ale w końcu równie sympatyczni są Bułgarzy czy Łotysze.

NKJP: Ewa Cechnicka, Znak Anny, 1997

Gramatyka

przymiotnik niestopniowalny

formy alfabetycznie: przysłowiowa; przysłowiową; przysłowiowe; przysłowiowego; przysłowiowej; przysłowiowemu; przysłowiowi; przysłowiowy; przysłowiowych; przysłowiowym; przysłowiowymi formy zaprzeczone: nieprzysłowiowa; nieprzysłowiową; nieprzysłowiowe; nieprzysłowiowego; nieprzysłowiowej; nieprzysłowiowemu; nieprzysłowiowi; nieprzysłowiowy; nieprzysłowiowych; nieprzysłowiowym; nieprzysłowiowymi

zgłoś poprawkę

 2.1. przysłowiowo (np. gościnny)

Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Japonia nie zna spokoju. Może dlatego właśnie jej mieszkańcy są tak witalni, tak aktywni, tak przysłowiowo pracowici.

NKJP: Andrzej Urbańczyk, Dziękuję ci, Pacyfiku, 1985

Gramatyka

przysłówek odprzymiotnikowy niestopniowalny

formy: nieprzysłowiowo; przysłowiowo

zgłoś poprawkę

3. przysłowiowy (np. Schmidt)

Definicja

słowem przysłowiowy podkreślamy symboliczny charakter jakiejś nazwy

Poprawna polszczyzna cenne informacje, niespodzianki, haczyki
Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • klasyczny; podręcznikowy; typowy
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Jak wejdziemy do strefy euro, to kredyty będą tańsze. Jeśli kurs wymiany będzie łatwo przeliczalny, to przysłowiowy Kowalski nie powinien obawiać się także wzrostu cen przy wymianie — wylicza Marian Noga.

Cezary Koprowicz, Newsweek, 7–13.10.2013, nr 41, s. 79

Gramatyka

przymiotnik niestopniowalny

formy alfabetycznie: przysłowiowa; przysłowiową; przysłowiowe; przysłowiowego; przysłowiowej; przysłowiowemu; przysłowiowi; przysłowiowy; przysłowiowych; przysłowiowym; przysłowiowymi formy zaprzeczone: nieprzysłowiowa; nieprzysłowiową; nieprzysłowiowe; nieprzysłowiowego; nieprzysłowiowej; nieprzysłowiowemu; nieprzysłowiowi; nieprzysłowiowy; nieprzysłowiowych; nieprzysłowiowym; nieprzysłowiowymi

zgłoś poprawkę

4. przysłowiowy (wiatr w żagle)

Definicja

słowem przysłowiowy podkreślamy metaforyczny lub frazeologiczny charakter jakiegoś wyrażenia, zwłaszcza rzeczownikowego

Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
W miesiąc później do Kowna przyjechał Anatol Mühlstein z propozycjami nawiązania stosunków dyplomatycznych, ale sprawa przynależności Wilna stała dla Litwinów przysłowiową ością w gardle.

NKJP: Waldemar Michowicz, Historia dyplomacji polskiej, 1995

W Belsku był wprawdzie sklep pana Gustowskiego, sprzedający pieczywo i przysłowiowe mydło i powidło, ale nie wchodziliśmy tam nigdy z bardzo prostego powodu: nie mieliśmy pieniędzy.

NKJP: Zdzisław Morawski, Gdzie ten dom, gdzie ten świat, 1994

Gramatyka

przymiotnik niestopniowalny

formy alfabetycznie: przysłowiowa; przysłowiową; przysłowiowe; przysłowiowego; przysłowiowej; przysłowiowemu; przysłowiowi; przysłowiowy; przysłowiowych; przysłowiowym; przysłowiowymi formy zaprzeczone: nieprzysłowiowa; nieprzysłowiową; nieprzysłowiowe; nieprzysłowiowego; nieprzysłowiowej; nieprzysłowiowemu; nieprzysłowiowi; nieprzysłowiowy; nieprzysłowiowych; nieprzysłowiowym; nieprzysłowiowymi

zgłoś poprawkę
Pozostały wątpliwości? Brakuje czegoś w haśle?
Zobacz, co zyskują abonenci Dobrego słownika.
Sprawdź

Często sprawdzane

Ciekawostki

Mogą Cię zainteresować również hasła

newsy, porady + e-book