przypadek

1. przypadek (traf)

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • fuks; los; okazja; splot wydarzeń; sposobność; szansa; szczęście; traf; zbieg okoliczności; zrządzenie losu
  • książkowokoincydencja

1.1. być dziełem przypadku

Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
W poniedziałek 13 sierpnia 1943 roku, w drodze do Paryża zatrzymali się przed apteką, do której Trepper udał się, aby kupić jakiś środek na ukojenie bólu głowy i żołądka Willego Berga, cierpiącego na strasznego kaca. Mijały minuty, a Trepper nie wracał. Gestapowiec zorientował się za późno. Po dziesięciu minutach oczekiwania wszedł do apteki, gdzie jego podopiecznego już nie było. Umknął tylnymi drzwiami. Nie mogło być dziełem przypadku, że na tyłach znajdowała się stacja kolejowa St. Lazare. Już kilkadziesiąt sekund po opuszczeniu apteki Trepper mógł zmieszać się z tłumem, stając się niewidoczny dla Berga, nawet gdyby ten szybciej zareagował i pobiegł go szukać, a kilka minut póżniej wsiadł do pociągu.

Bogusław Wołoszański, Tajna wojna Hitlera, 1997

Gramatyka

frazem czasownikowy aspekt niedokonany

formy: być dziełem przypadku

2. przypadek (gramatyczny)

Ciekawostki
Czy kolejność przypadków ma jakieś znaczenie? W praktyce kolejność wymieniania przypadków nie ma żadnego znaczenia. Jest to raczej wyraz pewnej tradycji lingwistycznej. Ogólny schemat deklinacji języków europejskich zwykle nawiązuje do gramatyk łacińskich, ale nawet jeśli jakiś przypadek zajmuje to samo miejsce w deklinacji łacińskiej i np. polskiej oraz tak samo się nazywa, to nie przesądza, że pełni on takie same funkcje. Co więcej, gdyby uważniej się przyjrzeć poszczególnym przypadkom, można by uznać, że zwykle przyjmowana kolejność jest nielogiczna. Czwarte miejsce bowiem zajmuje celownik, który...

Pełną treść widzą tylko abonenci Dobrego słownika.

Zyskaj dostęp do tej i 1270 pozostałych ciekawostek.
zamów

2.1. odmieniać przez wszystkie przypadki

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • powtarzać
  • książkowoszafować
  • potoczniewycierać sobie gębę
Gramatyka

frazem czasownikowy aspekt niedokonany

formy: odmieniać przez wszystkie przypadki

3. przypadek (zdarzenie)

Słownik synonimów tożsame znaczeniowo (zastępcze słowa)
Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • casus; fakt; przykład; sprawa; sytuacja; zdarzenie

3.1. w przypadku

Poprawna polszczyzna cenne informacje, niespodzianki, haczyki
W przypadku (gdy) czy w wypadku (gdy) Jeszcze w latach 70. XX wieku „Słownik poprawnej polszczyzny” pod red. W. Doroszewskiego (1973) podawał

Na wypadek, w wypadku czegoś (nie: na przypadek, w przypadku), lepiej: w razie czego.

Może byśmy się wczytywali w tę informację i wyjaśniali obecnie w niej niespójności, ale

Pełną treść widzą tylko abonenci Dobrego słownika.

Zyskaj dostęp do tej i 3387 pozostałych informacji poprawnościowych.
zamów
Słownik synonimów tożsame znaczeniowo (zastępcze słowa)
Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • gdyby; jeśli; jeżeli; w momencie; w pozycji; w razie; w sytuacji
Gramatyka

formy: w przypadku

4. przypadek (czegoś)

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • ilustracja; model; okaz; przykład; sprawa; wzorzec; wzór
  • książkowocasus; kazus
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Ba, coraz więcej lekarzy otwarcie przyznaje, że mieliby problem z rozpoznaniem odry. Dlaczego? Bo nigdy na własne oczy nie widzieli żadnego jej przypadku. Myślę, że niewielka w gruncie rzeczy liczba przypadków chorób zakaźnych ułatwia wielu rodzicom podjęcie decyzji o nieszczepieniu swojego dziecka. Moim zadaniem jest ją jednak utrudnić.

Izabela Filc-Redlińska, Szczepionki. Nie daj się zwariować, 2016

5. przypadek (osoba)

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • chory; człowiek; delikwent; jednostka
  • potoczniemodel
Gramatyka

formy: przypadek; przypadkach; przypadkami; przypadki; przypadkiem; przypadkom; przypadkowi; przypadków; przypadku

Pozostały pytania, wątpliwości językowe? A może brakuje Ci czegoś w haśle?
Zobacz, co zyskują użytkownicy pełnej wersji Dobrego słownika.
sprawdź pełną ofertę

Często sprawdzane

  • nie sposób — Łączliwość: nie sposób zjeść kolację czy nie sposób zjeść kolacji
  • zakres — Doradzamy w zakresie poprawności — czy to poprawnie?
  • sic — Użycie słowa sic

Ciekawostki

  • kolumbarium — Pochodzenie słowa kolumbarium
  • RSVP — Skrótowa odpowiedź
  • pinezka — Pinezka w polskich słownikach

Mogą Cię zainteresować również hasła