aguna

We „Frojen Sztim” jest inaczej — w drugim numerze znajdujemy obszerny artykuł pt. Wegn farlozene frojen. Dos wejgeszraj fun di agunes (O porzuconych kobietach. Lament agun), gdzie przedstawia się katastrofalne położenie żydowskiej aguny (porzuconej żony), która wykluczona ze społeczeństwa, pozbawiona możliwości normalnego życia, nierzadko staje się prostytutką. Autorka tekstu, Lea Proszańska, zauważa, że zmianie uległy okoliczności pozostania aguną — teraz często wygląda to w ten sposób, że mąż emigruje i w nowym kraju bierze sobie nową żonę, po czym słuch o nim ginie. Artykuł atakuje rabinów za to, że pozostają głusi na szkodliwe społecznie zjawisko bycia aguną.

Joanna Lisek, Dyskurs feministyczny w kobiecej prasie jidysz w Polsce, „Pamiętnik Literacki” 2008, nr 4, s. 70

Niewielka garść informacji o nieszczęściach, jakie spotykały Żydów na gościńcach i w miejscach postoju, zawarta jest w responsach rabinackich. Dotyczą one przede wszystkim wypadków zakończonych śmiercią podróżnych. Przewaga tego rodzaju informacji wynikała z konieczności przestrzegania przepisów religii mojżeszowej, według których żony zaginionych lub zmarłych z dala od miejsca zamieszkania mężów nie uznawano za wdowy. Miały one odrębny status społeczny określany hebrajską nazwą aguna. Nie mogły zawierać ponownych związków matrymonialnych, dopóki naoczni świadkowie nie potwierdzili zgonu ich małżonków.

Jakub Goldberg, Żydzi na gościńcach polskich i obcych w XVII–XVIII wieku, „Przegląd Historyczny” 2005, nr 2, s. 247

Z tego samego rdzenia [igun] utworzone jest słowo aguna (w liczbie mnogiej agunot) oznaczające kobietę dosłownie zakotwiczoną, czyli uwięzioną w małżeństwie z jednego z podanych powyżej powodów. Pojęciem używanym tylko na określenie kobiety niemogącej uzyskać rozwodu jest mesorewet get, oznaczające w języku hebrajskim „odmówiona getu”, które ze względów gramatycznych i estetycznych jest w niniejszej pracy najczęściej tłumaczone jako „kobieta uwięziona w małżeństwie” lub zastępowane określeniem aguna.

Sara Stachowiak, Odmowa rozwodu – sytuacja prawna agunot w Państwie Izrael, praca licencjacka na kierunku orientalistyka w zakresie hebraistyki, Uniwersytet Warszawski, 2018, s. 1