Aotearoa

Dnia 5 lutego 1840 r. maoryska wersja Traktatu została zaprezentowana wodzom Maorysów (...) Z jednej strony bali się oni, że Nowa Zelandia stanie się kolejną brytyjską kolonią. (...) Z drugiej jednak strony zapewniono w nim ochronę przed napływającą ludnością i osadnikami z Europy, wzrost stosunków gospodarczych z Wielką Brytanią, a co się z tym wiąże, szybszy rozwój, większe zyski (...). Ponieważ poszczególne plemiona rywalizowały ze sobą o wpływy na ziemiach Aotearoy, pojawiła się nadzieja na podwyższenie rangi poszczególnych wodzów jako sojuszników Wielkiej Brytanii, a co się z tym wiąże, pomocy materialnej.

Katarzyna Sikora, Konstytucyjne gwarancje praw jednostki. Model szwedzki i nowozelandzki, Studia Iuridica LXXVI, 2018, s. 331–332

W maoryskiej mitologii kosmogeniczne opowieści, które mówią o początkach ziemi i ludzkości łączą się z narodowymi legendami o utraconej ojczyźnie Hawaiki i o Wielkiej Wędrówce oraz z plemiennymi podaniami o „wielkich bitwach i wielkich ludziach”, które uzasadniają prawo posiadania ziemi i autorytet przywódców. Mitologia jest gęsto zaludniona przez bogów, półbogów oraz przez stworzonych przez bogów przodków i nie odróżnia zdarzeń, które współcześni analitycy mogliby uznać za czysto mityczne, od innych, które są być może na wpół historyczne. Mimo to da się wyróżnić trzy okresy: pierwszy — obejmujący czas od początku świata do wyjścia z Hawaiki, drugi — związany z odkryciem i zasiedleniem Aotearoa, i trzeci — od wylądowania na Aotearoa do dziś.

Norman Davies, Na krańce świata. Podróż historyka przez historię, tłumaczenie Elżbieta Tabakowska, 2017