W tekście polskim wyrażenie
gruba ryba można zrozumieć zarówno dosłownie: «duża, tłusta ryba», jak w znaczeniu sfrazeologizowanym: «ważna, wpływowa osoba, dygnitarz». W języku węgierskim natomiast konstrukcje
zleksykalizowane o składzie tożsamym ze związkami luźnymi są wyrazami złożonymi, jak np.
jó madár «dobry ptak» —
jómadár «dobry numer, ładny ptaszek, gagatek»,
kek harisnya «niebieskie pończochy»
kékharisnya «sawantka»,
nаgу ágyú «wielkie działo» —
nagyágyú «decydujący, niezbity argument» (por. polski zwrot:
wytoczyć działa cięższego kalibru),
nаgу kutya «duży pies» —
nagykutya «osoba zajmująca wysokie stanowisko, gruba ryba»,
rossz csont «zła kość» —
rosszcsont «urwis, łobuz»,
tengeri kigyó «wąż morski» —
tengerikigyó «ciągnąca się długo sprawa, dyskusja» itd.
Károly Morvay, Konstrukcje zleksykalizowane funkcjonujące obocznie do połączeń luźnych w języku polskim i węgierskim, Poradnik Językowy, 1977, z. 7, s. 315
Trzeba pamiętać, że w budowie przysłówków obserwujemy takie sytuacje, gdy wydaje się, że wyraz ten pochodzi od jakiegoś przymiotnika czy rzeczownika i powinien być z nim związany semantycznie, a tak nie jest, np.:
diabelnie współcześnie jest wyrazem
zleksykalizowanym i mimo budowy słowotwórczej nie da się wywieść pochodności od rzeczownika
diabeł. Chodzi tutaj raczej o synonimię między
diabelnie,
niesamowicie,
piekielnie i intensyfikujące znaczenie ‘bardzo’. Podobnie —
bezbłędnie (jako —
bezbłędnie mnie załatwił).
clarin-pl.eu, dostęp 05.03.2021