spętać

1. spętać (zwierzę)

Definicja

jeśli ktoś spętał jakieś zwierzę lub spętał nogi jakiemuś zwierzęciu (np. koniowi), to obwiązał je tak, żeby miało ograniczoną możliwość przemieszczania się (i nie mogło np. uciec)

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • obwinąć; okiełznać; okręcić; opasać; opleść; poskromić; powiązać; pozwiązywać; przewiązać; spleść; zablokować; zawiązać
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Kobiety z Kernow odebrały swe dzieci i siadły w ciasnej grupce, milczące i wyraźnie wystraszone. Percival i Jaskier spętali konie i puścili je na bujną trawę. Geralt, Zoltan i Milva zbliżyli się do skraju łąki, obserwując tonące w mgłach i zapadającym mroku cmentarzysko.

NKJP: Andrzej Sapkowski, Chrzest ognia, 1996

Sieć słów wyrażenia powiązane z opisywanym (wyrazy pokrewne, kolokacje)
  • kolokacje rzeczownikowe prawostronne: byka; konia; krowę; owcę; zwierzę
Gramatyka

czasownik aspekt dokonany przechodni

formy alfabetycznie: niespętana; niespętaną; niespętane; niespętanego; niespętanej; niespętanemu; niespętani; niespętania; niespętanie; niespętaniem; niespętaniu; niespętany | pokaż wszystkie formy

formy alfabetycznie: niespętana; niespętaną; niespętane; niespętanego; niespętanej; niespętanemu; niespętani; niespętania; niespętanie; niespętaniem; niespętaniu; niespętany; niespętanych; niespętanym; niespętanymi; spęta; spętać; spętacie; spętaj; spętają; spętajcie; spętajcież; spętajmy; spętajmyż; spętajże; spętał; spętała; spętałaby; spętałabym; spętałabyś; spętałam; spętałaś; spętałby; spętałbym; spętałbyś; spętałem; spętałeś; spętali; spętaliby; spętalibyście; spętalibyśmy; spętaliście; spętaliśmy; spętało; spętałoby; spętały; spętałyby; spętałybyście; spętałybyśmy; spętałyście; spętałyśmy; spętam; spętamy; spętań; spętana; spętaną; spętane; spętanego; spętanej; spętanemu; spętani; spętania; spętaniach; spętaniami; spętanie; spętaniem; spętaniom; spętaniu; spętano; spętany; spętanych; spętanym; spętanymi; spętasz; spętawszy | zwiń

zgłoś poprawkę

2. spętać (osobę)

Definicja

jeśli ktoś spętał kogoś lub spętał mu kończyny, to je związał, uniemożliwiając poruszanie

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • obezwładnić; obwinąć; okręcić; opasać; opleść; pozwiązywać; przewiązać; skrępować; spleść; uniemożliwić; unieruchomić; uwięzić; zakuć; związać
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Nie wiem, jak długo leżałem nieprzytomny. Kiedy doszedłem do siebie, pierwszym wrażeniem był nawrót rozsadzającego czaszkę bólu, pamiątka po czyimś uderzeniu, drugim zaś całkowite ciemności. Początkowo wystraszyłem się, że oślepłem, dopiero po chwili zrozumiałem, iż założono mi na oczy opaskę. Ręce i nogi miałem spętane rzemieniem, spoczywałem zaś na wiązce zbutwiałej słomy.

NKJP: Witold Jabłoński, Uczeń czarnoksiężnika, 2003

Gramatyka

czasownik aspekt dokonany przechodni

formy alfabetycznie: niespętana; niespętaną; niespętane; niespętanego; niespętanej; niespętanemu; niespętani; niespętania; niespętanie; niespętaniem; niespętaniu; niespętany | pokaż wszystkie formy

formy alfabetycznie: niespętana; niespętaną; niespętane; niespętanego; niespętanej; niespętanemu; niespętani; niespętania; niespętanie; niespętaniem; niespętaniu; niespętany; niespętanych; niespętanym; niespętanymi; spęta; spętać; spętacie; spętaj; spętają; spętajcie; spętajcież; spętajmy; spętajmyż; spętajże; spętał; spętała; spętałaby; spętałabym; spętałabyś; spętałam; spętałaś; spętałby; spętałbym; spętałbyś; spętałem; spętałeś; spętali; spętaliby; spętalibyście; spętalibyśmy; spętaliście; spętaliśmy; spętało; spętałoby; spętały; spętałyby; spętałybyście; spętałybyśmy; spętałyście; spętałyśmy; spętam; spętamy; spętań; spętana; spętaną; spętane; spętanego; spętanej; spętanemu; spętani; spętania; spętaniach; spętaniami; spętanie; spętaniem; spętaniom; spętaniu; spętano; spętany; spętanych; spętanym; spętanymi; spętasz; spętawszy | zwiń

zgłoś poprawkę

3. spętać (np. suknią)

Definicja

jeśli ktoś jest spętany jakąś rzeczą, to utrudnia mu ona ruchy

Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
— Tak, bracia, mnie śmierć haniebna sądzona.
I poszedł przed siebie zygzakiem, uderzył piersią w drzwi, które odskoczyły z łoskotem, zniknął w mroku sieni. Safona Płatonowna drobnym kroczkiem, spętana długą spódnicą podążyła za nim.

NKJP: Tadeusz Konwicki, Bohiń, 1987

Gramatyka

czasownik aspekt dokonany przechodni

formy alfabetycznie: niespętana; niespętaną; niespętane; niespętanego; niespętanej; niespętanemu; niespętani; niespętania; niespętanie; niespętaniem; niespętaniu; niespętany | pokaż wszystkie formy

formy alfabetycznie: niespętana; niespętaną; niespętane; niespętanego; niespętanej; niespętanemu; niespętani; niespętania; niespętanie; niespętaniem; niespętaniu; niespętany; niespętanych; niespętanym; niespętanymi; spęta; spętać; spętacie; spętaj; spętają; spętajcie; spętajcież; spętajmy; spętajmyż; spętajże; spętał; spętała; spętałaby; spętałabym; spętałabyś; spętałam; spętałaś; spętałby; spętałbym; spętałbyś; spętałem; spętałeś; spętali; spętaliby; spętalibyście; spętalibyśmy; spętaliście; spętaliśmy; spętało; spętałoby; spętały; spętałyby; spętałybyście; spętałybyśmy; spętałyście; spętałyśmy; spętam; spętamy; spętań; spętana; spętaną; spętane; spętanego; spętanej; spętanemu; spętani; spętania; spętaniach; spętaniami; spętanie; spętaniem; spętaniom; spętaniu; spętano; spętany; spętanych; spętanym; spętanymi; spętasz; spętawszy | zwiń

zgłoś poprawkę

4. spętać (np. myśli)

Definicja

jeśli coś kogoś spętało lub spętało tej osoby myśli, uczucia itp., to zostały one ograniczone lub uzależnione od czegoś; słowo książkowe

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • ograniczyć; okiełznać; omotać; opanować; podporządkować; przyhamować; skrępować; stłamsić; ujarzmić; usidlić; uzależnić; zapanować; zawładnąć; zdominować; zdusić; zniewolić
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Muszę tylko powiedzieć, że go kocham, i sczeźnie zły czar, który mnie spętał. Bo on wcale nie wie, nigdy nie mówiliśmy o tym, zawsze, kiedy rozmowa zbliżała się do wyznań, obracałam ją w żart albo zmieniałam temat. Czemu byłam taka głupia i doprowadziłam do tej próby, której zostałam dzisiaj poddana?

Ewa Nowacka, Emilia z kwiatem lilii leśnej, 1993

Choć może się to wydać narodową megalomanią, twierdzę, że jest rzeczą nie bez ogólniejszego znaczenia, by w wolnym świecie mogła rozwijać się polska żywotna odmiana kultury zachodniej. Lecz wpierw musimy wydobyć się na zewnątrz. Literatura emigracyjna (na ogół) jest tak wąska w skali, tak spętana wspominkarstwem i kompleksem utraty, że dramat nasz w jej odbiciu utracił wymiar ludzki i europejski.

NKJP: Juliusz Mieroszewski, Finał klasycznej Europy, 1997

Gramatyka

czasownik aspekt dokonany przechodni

formy alfabetycznie: niespętana; niespętaną; niespętane; niespętanego; niespętanej; niespętanemu; niespętani; niespętania; niespętanie; niespętaniem; niespętaniu; niespętany | pokaż wszystkie formy

formy alfabetycznie: niespętana; niespętaną; niespętane; niespętanego; niespętanej; niespętanemu; niespętani; niespętania; niespętanie; niespętaniem; niespętaniu; niespętany; niespętanych; niespętanym; niespętanymi; spęta; spętać; spętacie; spętaj; spętają; spętajcie; spętajcież; spętajmy; spętajmyż; spętajże; spętał; spętała; spętałaby; spętałabym; spętałabyś; spętałam; spętałaś; spętałby; spętałbym; spętałbyś; spętałem; spętałeś; spętali; spętaliby; spętalibyście; spętalibyśmy; spętaliście; spętaliśmy; spętało; spętałoby; spętały; spętałyby; spętałybyście; spętałybyśmy; spętałyście; spętałyśmy; spętam; spętamy; spętań; spętana; spętaną; spętane; spętanego; spętanej; spętanemu; spętani; spętania; spętaniach; spętaniami; spętanie; spętaniem; spętaniom; spętaniu; spętano; spętany; spętanych; spętanym; spętanymi; spętasz; spętawszy | zwiń

zgłoś poprawkę
Pozostały wątpliwości? Brakuje czegoś w haśle?
Zobacz, co zyskują abonenci Dobrego słownika.
Sprawdź

Często sprawdzane

Ciekawostki

  • wiać — O wieli (aż się kurzyło) itp.
  • rezurekcjaRezurekcja — pochodzenie słowa
  • arcypolski — Zbyt arcypolskie?

Mogą Cię zainteresować również hasła

newsy, porady + e-book