psychomachia

Alegoria jako moda literacka — twierdzi w swojej pracy badaczka — towarzyszy wszystkim głębokim przemianom w psychologicznych postawach człowieka, dlatego również współcześnie jesteśmy świadkami jej odrodzenia, choć nie tam, gdzie byśmy się go spodziewali. Jako pole, na którym doszło do odnowienia opisanej tradycji, Sayers wskazuje psychoanalizę i Zygmunta Freuda, podkreślając, że ten ostatni nie jest w stanie, pisząc o nieświadomości, myśleć i wypowiadać się inaczej niż w kategoriach psychomachii właśnie, co łatwo stwierdzić, gdy uświadomimy sobie, że w odtwarzanym przez niego „konflikcie” bierze udział cały zespół uosobionych abstrakcji, częściowo nowych, częściowo natomiast występujących pod innymi imionami (Sayers wskazuje, że np. Libido pod pewnymi względami byłoby bliskie średniowiecznemu Kupidynowi. Problem z rozpoznaniem alegorii w odniesieniu do większości współczesnych tekstów polega na tym, że ich autorzy nader rzadko nadają swoim postaciom imiona znaczące, jak to czyniono dawniej, co więcej, nie posługują się też otwarcie alegorycznymi figurami psychoanalityków. (Anna Boguska, O nowych wcieleniach alegorii — psychomachia we współczesnej literaturze (wokół powieści Slobodana Novaka Izgubljeni zavičaj), Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo, numer 6 (9), 2016, s. 194)