é ü ą

określać

1. określać (np. przyczynę)

Definicja

jeśli ktoś określa coś, to mówi, jakie to jest lub jakie ma być

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • charakteryzować; definiować; formułować; konkretyzować; nazywać; obliczać; opisywać; oznaczać; precyzować; regulować; stwierdzać; szacować; ujmować; ustalać; uściślać; uznawać; wskazywać; wymieniać; wymierzać; wyróżniać; wytyczać; wyznaczać; zauważać
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Na szczęście pojawił się radiowóz z aspirantem Buczkiem. Teraz on pilnował płynności ruchu. Przez radiotelefon wzywał posiłki, sprawnie i wyraźnie określając sytuację.

NKJP: Krystyna Boglar, Zobaczysz, że pewnego dnia..., 1996

Po prostu zawsze chodziło mi o coś więcej i nic nie przedstawiało mi się w ograniczonej, prostej postaci, sprowadzone tylko do tego, czym według powszechnie utwierdzonego mniemania było. Nie mogłem się zgodzić, że coś, co jest takie, jak to określa ogólnie definicja, to właśnie jest już to i na tym koniec.

NKJP: Sławomir Mrożek, Opowiadania 1974–1979, 1979

Sieć słów wyrażenia powiązane z opisywanym (wyrazy pokrewne, kolokacje)
  • kolokacje czasownikowe lewostronne: móc; należy; potrafić; pozwalać; umieć; umożliwiać
  • kolokacje rzeczownikowe lewostronne: minister; regulamin; rozporządzenie; statut; umowa; ustawa; wskaźnik
  • kolokacje rzeczownikowe prawostronne: cele; charakter; datę; granice; kierunek; kolor; kompetencje; kryterium; kwotę; liczbę; limit; normy; obowiązki; odpowiedzialność; parametr; położenie; poziom; pozycję; priorytety; przepisy; przyczyny; rodzaj; rozmiar; ryzyko; sposób; stan; standardy; stopień; strategię; szerokość; termin; tożsamość; tryb; typ; wartość; warunki; wielkość; właściwość; współrzędne; wysokość; zadania; zakres; zasady; zgon
  • kolokacje przysłówkowe: dokładnie; jasno; jednoznacznie; kwotowo; precyzyjnie; procentowo; szczegółowo; ściśle; trudno; umownie; w przybliżeniu; wyraźnie
  • odpowiednik dokonany: określić
Gramatyka

czasownik aspekt niedokonany przechodni

formy alfabetycznie: nieokreślająca; nieokreślającą; nieokreślające; nieokreślającego; nieokreślającej; nieokreślającemu; nieokreślający; nieokreślających; nieokreślającym; nieokreślającymi; nieokreślana; nieokreślaną | pokaż wszystkie formy

formy alfabetycznie: nieokreślająca; nieokreślającą; nieokreślające; nieokreślającego; nieokreślającej; nieokreślającemu; nieokreślający; nieokreślających; nieokreślającym; nieokreślającymi; nieokreślana; nieokreślaną; nieokreślane; nieokreślanego; nieokreślanej; nieokreślanemu; nieokreślani; nieokreślania; nieokreślanie; nieokreślaniem; nieokreślaniu; nieokreślany; nieokreślanych; nieokreślanym; nieokreślanymi; określa; określać; określacie; określaj; określają; określając; określająca; określającą; określające; określającego; określającej; określającemu; określający; określających; określającym; określającymi; określajcie; określajcież; określajmy; określajmyż; określajże; określał; określała; określałaby; określałabym; określałabyś; określałam; określałaś; określałby; określałbym; określałbyś; określałem; określałeś; określali; określaliby; określalibyście; określalibyśmy; określaliście; określaliśmy; określało; określałoby; określały; określałyby; określałybyście; określałybyśmy; określałyście; określałyśmy; określam; określamy; określań; określana; określaną; określane; określanego; określanej; określanemu; określani; określania; określaniach; określaniami; określanie; określaniem; określaniom; określaniu; określano; określany; określanych; określanym; określanymi; określasz | zwiń

zgłoś poprawkę

2. określać (np. świadomość)

Definicja

jeśli jakiś czynnik określa kogoś lub coś, to decyduje o tym, że jest to właśnie takie, a nie inne

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • decydować; kwalifikować; predestynować; przesądzać; umożliwiać; ustalać; wpływać; wyznaczać
Gramatyka

czasownik aspekt niedokonany przechodni

formy alfabetycznie: nieokreślająca; nieokreślającą; nieokreślające; nieokreślającego; nieokreślającej; nieokreślającemu; nieokreślający; nieokreślających; nieokreślającym; nieokreślającymi; nieokreślana; nieokreślaną | pokaż wszystkie formy

formy alfabetycznie: nieokreślająca; nieokreślającą; nieokreślające; nieokreślającego; nieokreślającej; nieokreślającemu; nieokreślający; nieokreślających; nieokreślającym; nieokreślającymi; nieokreślana; nieokreślaną; nieokreślane; nieokreślanego; nieokreślanej; nieokreślanemu; nieokreślani; nieokreślania; nieokreślanie; nieokreślaniem; nieokreślaniu; nieokreślany; nieokreślanych; nieokreślanym; nieokreślanymi; określa; określać; określacie; określaj; określają; określając; określająca; określającą; określające; określającego; określającej; określającemu; określający; określających; określającym; określającymi; określajcie; określajcież; określajmy; określajmyż; określajże; określał; określała; określałaby; określałabym; określałabyś; określałam; określałaś; określałby; określałbym; określałbyś; określałem; określałeś; określali; określaliby; określalibyście; określalibyśmy; określaliście; określaliśmy; określało; określałoby; określały; określałyby; określałybyście; określałybyśmy; określałyście; określałyśmy; określam; określamy; określań; określana; określaną; określane; określanego; określanej; określanemu; określani; określania; określaniach; określaniami; określanie; określaniem; określaniom; określaniu; określano; określany; określanych; określanym; określanymi; określasz | zwiń

zgłoś poprawkę

3. określać (słowami)

Definicja

jeśli ktoś określa coś w jakiś sposób, to używa takich słów, aby to opisać lub nazwać

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • charakteryzować; definiować; nazywać; opisywać; oznaczać; ujmować
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Na następnej stronie B. znalazł niewielką wzmiankę o właśnie zakończonym międzynarodowym kongresie nacjonalistów Europy. Zebrani, określani przez gazetę jako faszyści lub neofaszyści, uchwalili rezolucję, iż należy wyrzucić obcych z Europy.

NKJP: Bronisław Świderski, Słowa obcego, 1998

Każda akcja przeciwna Sienkiewiczowi była określana jako KOR-owska. Oczywiście mnie z tym zaczęto też utożsamiać.

NKJP: Jarosław Józef Szczepański, Górnik polski, 2005

Ludkę można by nazwać moją narzeczoną, gdyby nie fakt, że wyraz ten jest tak staroświecki. Przywołuje na pamięć mirtowe wianuszki i składanie wizyt ciotkom. Dlatego określa się to po prostu, że „chodzimy ze sobą”. W tych czasach trzeba unikać formy narzeczeństwa. Narzeczeństwo to już uroczystość, angażowanie siebie, rodziny i osób trzecich. A w tych czasach żyje się na ulicy, a ulic jest wiele, są kręte lub proste, szerokie lub wąskie, krótkie albo też długie, ginące we mgle.

NKJP: Stanisław Dygat, Jezioro Bodeńskie, 1946

Sieć słów wyrażenia powiązane z opisywanym (wyrazy pokrewne, kolokacje)
  • kolokacje rzeczownikowe: mianem; słowem
  • kolokacje przysłówkowe: dosadnie; eufemistycznie; fachowo; popularnie; potocznie
  • kolokacje pozostałe: jako
  • odpowiednik dokonany: określić
  • skarbonka słowotwórcza: określać się
Gramatyka

czasownik aspekt niedokonany przechodni

formy alfabetycznie: nieokreślająca; nieokreślającą; nieokreślające; nieokreślającego; nieokreślającej; nieokreślającemu; nieokreślający; nieokreślających; nieokreślającym; nieokreślającymi; nieokreślana; nieokreślaną | pokaż wszystkie formy

formy alfabetycznie: nieokreślająca; nieokreślającą; nieokreślające; nieokreślającego; nieokreślającej; nieokreślającemu; nieokreślający; nieokreślających; nieokreślającym; nieokreślającymi; nieokreślana; nieokreślaną; nieokreślane; nieokreślanego; nieokreślanej; nieokreślanemu; nieokreślani; nieokreślania; nieokreślanie; nieokreślaniem; nieokreślaniu; nieokreślany; nieokreślanych; nieokreślanym; nieokreślanymi; określa; określać; określacie; określaj; określają; określając; określająca; określającą; określające; określającego; określającej; określającemu; określający; określających; określającym; określającymi; określajcie; określajcież; określajmy; określajmyż; określajże; określał; określała; określałaby; określałabym; określałabyś; określałam; określałaś; określałby; określałbym; określałbyś; określałem; określałeś; określali; określaliby; określalibyście; określalibyśmy; określaliście; określaliśmy; określało; określałoby; określały; określałyby; określałybyście; określałybyśmy; określałyście; określałyśmy; określam; określamy; określań; określana; określaną; określane; określanego; określanej; określanemu; określani; określania; określaniach; określaniami; określanie; określaniem; określaniom; określaniu; określano; określany; określanych; określanym; określanymi; określasz | zwiń

zgłoś poprawkę
Pozostały wątpliwości? Brakuje czegoś w haśle?
Zobacz, co zyskują abonenci Dobrego słownika.
Sprawdź

Często sprawdzane

Ciekawostki

Mogą Cię zainteresować również hasła

newsy, porady + e-book