odpust

1. odpust (grzechy)

Definicja

odpust to katolicyzmie: darowanie doczesnej, przewidzianej przez Boga kary za grzechy już odpuszczone, pod warunkiem wykonania pewnych czynności religijnych (warunkiem odpustu są też: bycie ochrzczonym, bycie w stanie łaski uświęcającej); odpust zupełny jest darowaniem całej kary, odpust cząstkowy jest zmniejszeniem kary; odpustu udziela się w związku z różnymi uroczystościami religijnymi, np. w związku ze świętem patrona danej parafii; w średniowieczu powszechne były praktyki handlowania odpustami, co spotkało się ze sprzeciwem Marcina Lutra, stając się jedną z przyczyn reformacji

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • darowanie; folgowanie; odpuszczenie; pobłażanie
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Dlaczego Bóg, który w sakramencie pokuty odpuszcza mi grzechy, jeszcze zachęca mnie do tego, żeby korzystać z odpustów? Czy nie wystarczy, że odpuścił mi już grzech?
Żeby dobrze zrozumieć naukę dotyczącą odpustów, musimy zauważyć, że każdy grzech ma podwójny skutek. Po pierwsze zrywa komunię człowieka z Bogiem i zamyka nam dostęp do życia wiecznego (jest to kara wieczna za grzech). Oprócz tego każdy grzech również powoduje nieuporządkowane przywiązanie do stworzeń, które wymaga oczyszczenia, albo na ziemi, albo w czyśćcu (to jest kara doczesna).
Moglibyśmy zatem powiedzieć, że każdy zły czyn, grzech przez nas popełniony potrzebuje nie tylko przebaczenia Boga i człowieka, wobec którego zawiniliśmy, ale również wymaga poniesienia konsekwencji, które grzech za sobą niesie. (Bardzo mocno upraszczając: jeśli Jaś zbije szybę sąsiadce, to mimo, że dobra sąsiadka mu wybaczy, to zapewne będzie musiał ponieść jakąś karę za swój czyn).
Nasza kara doczesna, czy to przeżywana już na ziemi, czy w czyśćcu, powinna więc być postrzegana przez nas jako łaska od Boga, że pozwala nam się zupełnie oczyścić i, jak pisał św. Paweł, przyoblec się w nowego człowieka, zanim staniemy w niebie w obliczu kochającego Boga. Tę naszą karę doczesną możemy również zmniejszać, bądź całkiem anulować poprzez naszą jałmużnę, dzieła miłosierdzia oraz właśnie przez odpusty.

krolowapolski.brzegdolny.pl, 2009

Papież idzie z duchem czasu i otwiera się coraz bardziej na media społecznościowe. Podczas Światowych Dni Młodzieży, które rozpoczynają się w poniedziałek 22 lipca w Rio de Janeiro w Brazylii, będzie można uzyskać odpust zupełny. Niekoniecznie będąc na miejscu.
Aby uzyskać odpust zupełny należy wcześniej wyspowiadać się, przyjąć komunię i pomodlić się w intencjach Ojca Świętego. Ważne jest również wypełnienie dzieła obdarzonego odpustem. Na liście w Kodeksie Prawa Kanonicznego jest ich aż 29. W tym przypadku chodzi o „udział w ćwiczeniach duchowych trwających przynajmniej przez trzy dni”.

Radosław Wesołowski, natemat.pl, 17.07.13

Gramatyka

rzeczownik rodzaj męskorzeczowy odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: odpuście; odpust; odpustach; odpustami; odpustem; odpustom; odpustów; odpustowi; odpustu; odpusty

zgłoś poprawkę

2. odpust (świętowanie)

Definicja

odpust to katolicka uroczystość (typowa dla Kościoła Rzymskokatolickiego w Polsce), obchodzona w dniu święta patrona danego kościoła; w mniejszych miejscowościach i na wsiach odpustom towarzyszą kiermasze ozdób, pamiątek, zabawek, słodyczy (niektóre odpusty wręcz tracą w ten sposób wymiar duchowy)

Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
W sobotę wieczorem 4 lipca o godz. 19.00 w Markowicach (k. Inowrocławia) rozpoczął się odpust ku czci Matki Bożej Markowickiej, Królowej Miłości i Pokoju, Pani Kujaw. Odpust rozpoczął się od powitania pielgrzymów przez o. Aleksandra, następnie odśpiewano nieszpory maryjne i celebrowano Mszę św. (...) Następnie po 21.00 odbyła się procesja ze światłami oraz procesja różańcowa prowadzona tradycyjnie przez o. Aleksandra. (...) Po procesji o godz. 22.30 odbyła się Msza św. z kazaniem odpustowym. Kaznodzieją odpustowym był ks. kanonik dr Franciszek Jabłoński z Gniezna.
Centralną Mszą św. była suma odpustowa sprawowana w niedzielę 5 lipca 2009 pod przewodnictwem ks. bpa Bogdana Wojtusia z Gniezna. Wzięło w niej udział ok. 3 000 wiernych. (...)
Cała wioska jak w latach poprzednich zasłana była licznymi stoiskami handlarzy.

oblaci.pl, 12.07.09

Gramatyka

rzeczownik rodzaj męskorzeczowy odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: odpuście; odpust; odpustach; odpustami; odpustem; odpustom; odpustów; odpustowi; odpustu; odpusty

zgłoś poprawkę

 2.1. odpust (kiermasz)

Definicja

odpustem nazywa się także potocznie sam taki kiermasz

Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
A że od dzieciństwa lubiłem odpusty, poszedłem. Dwie, trzy furmanki, a tak samochody, motory. I więcej obcych niż swoich. Nie wiadomo, skąd to wszystko przyjeżdża i po co. Obwarzanki bez żadnego smaku (...). I w ogóle do kupienia nie ma połowy tego co dawniej. Dawniej kramów dwa, trzy rzędy dookoła muru kościelnego i na każdym pełno wszystkiego, a łakoci to już góry. (...) Całe wiązki różańców, korali, różnych świecidełek. A już organki, szable, trąbki, fujarki, gwizdki i co tylko dziecko zapragnęło, to na każdym kramie. Mogłeś kupić i maść na odciski, szuwaks do butów, osełki do ostrzenia noży. (...)
Kupiłem tylko Matkę Boską w niebieskiej sukience. (...)
Rozglądałem się później na różnych odpustach, ale takiej samej jakoś nie mogłem nigdy spotkać. Później przyszła wojna. A po wojnie coraz mniej się chodziło po odpustach. I odpusty jakby coraz wstydliwsze się robiły, byle jaką Matkę Boską trudno było dostać, a co dopiero taką samą. (...)
Potem poszedłem na strzelnicę spróbować, jakie jeszcze mam oko. Od najmłodszych lat lubiłem postrzelać sobie na odpuście.

Wiesław Myśliwski, Kamień na kamieniu, 2013 (1984)

Gramatyka

rzeczownik rodzaj męskorzeczowy odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: odpuście; odpust; odpustach; odpustami; odpustem; odpustom; odpustów; odpustowi; odpustu; odpusty

zgłoś poprawkę
Pozostały wątpliwości? Brakuje czegoś w haśle?
Zobacz, co zyskują abonenci Dobrego słownika.
Sprawdź

Często sprawdzane

Ciekawostki

  • harnasz — Czymże jest harnasz (w słownikach)
  • jabłko — Wymowa słowa jabłko w jesieni średniowiecza
  • koło — Kredowe koło czy zaklęty krąg?

Mogą Cię zainteresować również hasła

newsy, porady + e-book