é ü ą

kulisy

1. kulisy (np. w teatrze)

Definicja

kulisy to dekoracje w formie ścianki lub kotary zamykające scenę teatralną z przodu lub z boku i jednocześnie tworzące przejścia dla aktorów; kulisy to część teatru znajdująca się za sceną, niewidoczna dla publiczności; kulisami nazywa się też podobne miejsca za sceną w innych obiektach, gdzie występujący czy prezentujący się przygotowują się i czekają na swoją kolej

Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
W spektaklu operowym brały udział setki ludzi, więc każdy musiał mieć określone miejsce, żeby wszyscy się pomieścili. Nie wolno nam było wychodzić z garderoby. Na dzwonek wybiegałyśmy za kulisy, a po występie musiałyśmy natychmiast wracać, więc zza kulis nie mogłam niczego zobaczyć, a śpiew i muzykę słyszałam tylko w przyciszonym głośniku na ścianie garderoby.

NKJP: Henryk Grynberg, Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998

(...) Szum gęsty... Oklaski... Wilgoć na karku. (...)
Oklaski. Jak scyzoryk, raz po raz, zgięcie i wyprost, zgięcie — wyprost... i już stoję w kulisach. A tam na sali wciąż szum i krzyki: Brawo! Brawo! Więc wypychają z powrotem. W reflektory.

NKJP: Krystyna Berwińska, Con Amore, 1976

— Raz nauczycielka nadepnęła mi z całej siły obcasem na stopę, którą jej zdaniem odrywałam od podłogi — przypomina sobie Ela. — Bałam się, że na następnej lekcji też mi tak zrobi i trzymałam stopę z całej siły. Nie chciała mnie ukarać, chciała mi pomóc.
(...) W Moskiewskiej Szkole Baletowej nauczyciel trzyma szpilkę pod udem tancerki, aby dłużej wytrzymała z nogą wysoko uniesioną do góry. — I bardzo rzadko słyszy się pochwały — wyliczają tancerki w kulisach przed przedstawieniem „Jeziora łabędziego”.

NKJP: Polityka, nr 2237, 2000

Gramatyka

rzeczownik plurale tantum rodzaj niemęskoosobowy odmienny

formy w tabelce: 

formy: kulis; kulisach; kulisami; kulisom; kulisy

zgłoś poprawkę

2. kulisy (np. polityki)

Definicja

kulisy jakiejś sprawy, zdarzenia to towarzyszące im okoliczności, nieznane ogółowi

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • okoliczności; przebieg; warunki
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Zniknięcie Gongadze ożywiło nieco nudne życie polityczne w parlamencie Ukrainy. Deputowanym opozycji udało się przeforsować pomysł, żeby powołać specjalną komisję do zbadania kulis zaginięcia dziennikarza. Komisja zaczęła naciskać na śledczych, by wreszcie ujawnili prawdę.

NKJP: Marcin Wojciechowski, Pomarańczowy majdan, 2006

Dopiero niedawno niektórzy rozmówcy „Tele-Echa” zaczęli ujawniać kulisy przygotowań programu. Opowiadali o spotkaniach z panią Ireną, podczas których pomagała im układać odpowiedzi na wcześniej przygotowane pytania. Potem dostawali pracę domową i mieli opanować pamięciowo ustalone kwestie.

NKJP: Tomasz Raczek, Pies na telewizję, 1999

W legendzie Witkacego pokutuje twierdzenie o „samoreżyserii”, o tym, że układał życie jak kostki domina, prowokował dramat. W listach do żony ta reżyseria, ukazana od kulis, pęka w szwach. Widać, jak bardzo była nieudolna, a czasem nawet w tej nieudolności wzruszająca. Witkacy pokazuje twarz zwątpienia, rozpacz szamoczącego się, niepogodzonego z życiem człowieka i targanego sprzecznościami artysty.

NKJP: Ozon, nr 23, 2005

Gramatyka

rzeczownik plurale tantum rodzaj niemęskoosobowy odmienny

formy w tabelce: 

formy: kulis; kulisach; kulisami; kulisom; kulisy

zgłoś poprawkę

3. kulisy

Definicja

jeśli coś dzieje się za kulisami, jest sterowane zza kulis, to dzieje się bez wiedzy ogółu, jest sterowane przez tajemnicze grupy

Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Wróćmy zatem do Reichswehry, tej wielkiej instytucjonalnej siły kierującej zza kulis życiem politycznym „republiki bez republikanów”. Nie będzie przesadą stwierdzenie, że Reichswehra w latach powojennych to przede wszystkim von Seeckt.

NKJP: Franciszek Ryszka, Noc i mgła. Niemcy w okresie hitlerowskim, 1963

Po zwyczajowych już targach za kulisami powstaje rząd mecenasa Jana Olszewskiego: Gabinet Osobliwości. Najgorszy minister budownictwa od czasów Kazimierza Wielkiego zostaje ministrem współpracy z zagranicą. Sekretarz nabożnej osoby — szefem MON-u. MSW przejmuje orzeł na nerwowym tle.

NKJP: Ryszard Marek Groński, Nauka pływania dla topielców. Wypisy z histerii najnowszej 1989–1998, 1999

Gramatyka

rzeczownik plurale tantum rodzaj niemęskoosobowy odmienny

formy w tabelce: 

formy: kulis; kulisach; kulisami; kulisom; kulisy

zgłoś poprawkę
Pozostały wątpliwości? Brakuje czegoś w haśle?
Zobacz, co zyskują abonenci Dobrego słownika.
Sprawdź

Często sprawdzane

Ciekawostki

  • luidor — Pochodzenie słowa luidor
  • krupniok — Pochodzenie nazwy
  • ludzik — Pochodzenie wyrazu ludzik

Mogą Cię zainteresować również hasła

newsy, porady + e-book