koło

1. koło (na płaszczyźnie)

Ciekawostki
Kredowe koło czy zaklęty krąg? Kredowe koło i jego przekraczanie stało się w XX wieku niemal frazeologizmem, a na pewno aluzją literacko-kulturową. Przyjrzyjmy się najpierw użyciom publicystycznym.
Andrzej Friszke podczas wykładu o środowisku „Więzi”:
Samo pojęcie dialogu na gruncie politycznym zostało skodyfikowane przez Tadeusza Mazowieckiego w jego esejach, które publikował na łamach „Więzi”. Przyszłemu premierowi chodziło o budowanie relacji z kręgami postrewizjonistycznymi, o ekumenizm i wreszcie o rozwój relacji międzynarodowych – mówiąc krótko, o słynne »przekraczanie kredowych kół«, dzięki któremu możliwe będzie uprawianie polityki w kategoriach długiego trwania. (geremek.pl)
Nawiązuje m.in. do eseju-listu T. Mazowieckiego pt. „Kredowe koła” (WIĘŹ 6 (50) 1962).
Podobnie używał
Gramatyka

rzeczownik rodzaj nijaki odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: kół; koła; kołach; kołami; kole; kołem; koło; kołom; kołu

2. koło (taki kształt)

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • kółko; krąg; obwód; okrąg; pierścień
Gramatyka

rzeczownik rodzaj nijaki odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: kół; koła; kołach; kołami; kole; kołem; koło; kołom; kołu

3. koło (pojazdu)

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • felga; opona
Gramatyka

rzeczownik rodzaj nijaki odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: kół; koła; kołach; kołami; kole; kołem; koło; kołom; kołu

4. koło (ludzi)

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • bractwo; federacja; gildia; grupa; kartel; kombinat; konsorcjum; kółko; partia; przymierze; sojusz; stowarzyszenie; syndykat; towarzystwo; zespół; związek
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Dzięki temu mogło też istnieć i prowadzić działalność Towarzystwo. Podobnie jak w okresie międzywojennym przejawiała się ona przede wszystkim w organizowaniu odczytów, ale też pod koniec lat 50. prowadzono akcję dokształcania nauczycieli (cykle prelekcji organizowane przez różne koła, m.in. w Krakowie, Gdańsku, Lublinie, Opolu i we Wrocławiu). Aktywność kół przejawiała się także w akcjach prasowych, polegających na publikowaniu artykułów popularyzujących wiedzę o języku polskim i prowadzeniu kącików językowych oraz udzielaniu porad językowych.

Bogusław Dunaj, Troska o język polski w czasach przełomu, (w:) Język polski — między tradycją a współczesnością. Księga jubileuszowa z okazji stulecia Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego, red. naukowa Ewa Horyń, Ewa Młynarczyk, Piotr Żmigrodzki, 2021, s. 17

Gramatyka

rzeczownik rodzaj nijaki odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: kół; koła; kołach; kołami; kole; kołem; koło; kołom; kołu

Pozostały wątpliwości? Brakuje czegoś w haśle?
Zobacz, co zyskują abonenci Dobrego słownika.
Sprawdź

Często sprawdzane

Ciekawostki

  • PC — Pochodzenie słowa PC
  • pisać — Nie pisze, lecz jest napisane — pomocna analogia
  • pagon — A dawniej...

Mogą Cię zainteresować również hasła

newsy, porady + e-book