że

1. że (spójnik)

Poprawna polszczyzna cenne informacje, niespodzianki, haczyki
Kiedy nie stawiamy przecinka przed że Ogólna reguła interpunkcyjna mówi, że przed że należy postawić przecinek. Jeśli jednak

Pełną treść widzą tylko abonenci Dobrego słownika.

Zyskaj dostęp do tej i 3213 pozostałych informacji poprawnościowych.
zamów
Słownik synonimów tożsame znaczeniowo (zastępcze słowa)
  • książkowo: iż
Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • co; do tego stopnia
Gramatyka

spójnik

formy: że

1.1. żeś

Definicja

formy typu żeś to połączenie spójnika że z czasownikową końcówką czasu przeszłego lub z czasownikiem być w czasie teraźniejszym

Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Gdy umilkłem, położyła mi dłoń na ramieniu i rzekła z drżeniem w głosie:
— Ile ty masz lat? O czym ty myślisz? Chwilami zdaje mi się, że jesteś dorosły. Powinnam powiedzieć ci jakiś morał, oburzyć się na to, żeś taki zły i zepsuty, ale przecież my wszyscy jesteśmy źli i zepsuci.

Jan Brzechwa, Gdy owoc dojrzewa, 1958

Już na pierwszej randce radzę: z kamienną twarzą zacytuj ten oto limeryk Leara w tłumaczeniu Barańczaka i sprawdź reakcję: „Pewien starzec u stóp Wezuwiusza/ Zgłębiał trzeci już tom Witruwiusza,/ Gdy zalała go lawa;/ »Działa to jak Wełtawa«,/ Rzekł, »Smetany: wzrusza i rozjusza«”. Jeśli koleżka zaśmieje się dopiero po dwóch dniach i po tym, jak sprawdził wszystkie nazwiska w rejestrze, kompozycje zaś w Przewodniku Lucjana Kydryńskiego, musisz uciekać.
Najpierw usprawiedliw się słowami: „Widziałam króliczka, muszę już gonić”. Pomyśli, żeś wariatką niegodną jego poważnych zamiarów.

Agata Passent, Twój Styl, nr 4, kwiecień 2016, s. 124

Gramatyka

przyłącza końcówki czasownikowe

formy: żem; żeś; żeście; żeśmy

2. że (partykuła)

Gramatyka

partykuła

formy: że

2.1. żeś

Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Słucham kumpli, podsłuchuję znajomych i obcych mężczyzn. No i tak się jakoś składa, że w grupie 40 plus wstrząsające opowieści, jak to żeśmy dali na imprezie albo w weekend, coraz częściej są zastępowane konwersacjami o bieganiu, szóstce Weidera, odżywaniu, odchudzaniu, siłce i paru takich, które 10 lat wcześniej uznalibyśmy za przejaw daleko posuniętego zniewieścienia.

Marcin Meller, Newsweek, 7–13.10.2013, nr 41, s. 61

Gramatyka

partykuła

formy: żem; żeś; żeście; żeśmy

Pozostały pytania, wątpliwości językowe? A może brakuje Ci czegoś w haśle?
Zobacz, co zyskują użytkownicy pełnej wersji Dobrego słownika.
sprawdź pełną ofertę

Często sprawdzane

  • staruch — Odmiana: staruchy czy staruchowie?
  • przeddzień — Użycie
  • wataha — Wataha wilków, a każdy wilk w tej...

Ciekawostki

Mogą Cię zainteresować również hasła