86 Uzgodnienie przymiotnika z dwoma rzeczownikami (to mój długopis i książka)
składnia

1. Problem zasadniczy, czyli mój długopis i książka

Przymiotnik (także imiesłów przymiotnikowy i zaimki o fleksji przymiotnikowej, np. dzierżawcze, jak twój, mój, nasz) występujący w zdaniu w funkcji przydawki dostosowuje przypadek, rodzaj i liczbę do rzeczownika, którego jest określeniem. Problemy poprawnościowe pojawiają się, gdy jeden przymiotnik ma odnosić się do kilku rzeczowników (np. tworzących podmiot szeregowy), które mają różne rodzaje i/lub liczbę:

(1) Olej rzepakowy ma specyficzny kolor i konsystencję.

(2) To mój długopis i książka.

Mamy wtedy kilka możliwości, z których możemy skorzystać:

2. Problem pochodny, czyli moja matka i córka

Rzecz idzie jednak dalej, gdy wątpliwości zaczynają dotyczyć przypadków, w których rzeczowniki są w liczbie pojedynczej i są tego samego rodzaju. Wówczas naturalne pozostają zapisy:

3. Ograniczenia użycia jednego przymiotnika

Standardowe zapisy typu (1), (2), (3), (4) mają swoje ograniczenia. Sprawdzają się wtedy, gdy nie ma ryzyka złego zrozumienia komunikatu. Ale tego ryzyka nie należy się doszukiwać na siłę. W zdaniu (1) jest oczywiste, że o

4. Szyk przymiotnika, rodzaj męskoosobowy i splitting

Jeżeli przymiotnik odnoszący się do więcej niż jednego rzeczownika ma liczbę pojedynczą, będzie występować zawsze przed pierwszym rzeczownikiem. Jeżeli przymiotnik jest w liczbie mnogiej, może występować także przy drugim rzeczowniku:

(18) Sprowadzamy drogą morską japońskie samochody i motocykle.

(18a) Sprowadzamy drogą morską samochody i motocykle japońskie.

Jeżeli jeden z rzeczowników jest rodzaju męskoosobowego, a przymiotnik chcemy odnieść do obu rzeczowników, to przymiotnik tenże

5. Zbędny zaimek?

Czasem zamiast zastanawiać się nad wyborem: