szereg

1. szereg (np. wypadków)

Definicja

szereg czegoś, np. osób, rzeczy, zjawisk, to znaczna liczba tego

Poprawna polszczyzna cenne informacje, niespodzianki, haczyki
Przyszło szereg osób czy przyszedł szereg osób, czyli o składni liczebnika szereg Jednoznacznie poprawne jest użycie czasownika w formie równej trzeciej osobie rodzaju nijakiego:

Nie przeczę, że szereg wyroków było fałszywych i może gdyby wydawali je inni sędziowie, zapobieglibyśmy wielu pomyłkom. (NKJP: Teresa Torańska, Oni, 1985)

Tylko tak, gdyż na pewno nie: !szereg wyroków był fałszywy. A zatem wyraz szereg zachowuje się tu jak liczebnik (zaimek liczebny): wiele wyroków było... i szereg wyroków było...

Jeśli jednak łączy się
Liczebnikowy szereg nadużywany? Czytamy u Maciej Malinowskiego pytanie (obcyjezykpolski.pl, 2005, dostęp 21.01.2017)

Współpracuję z wydawnictwem. Poproszono mnie, bym adiustując teksty, określenia „szereg spraw”, „szereg ludzi [raczej: przykładów; dopisek red. DS]” zastępowała odpowiednikami „wiele spraw”, „sporo przykładów”.

Skąd takie zastrzeżenia się biorą? Zapewne z „Wielkiego słownika poprawnej polszczyzny PWN” (2012), w którym hasło szereg kończy się notką:

Nadużywane, lepiej: wiele, dużo.

Podobnie do rzeczy podchodzi autor cytowanej strony:

Jeśli o mnie chodzi, to również opowiadam się za tym, by słowa szereg używać raczej w jego znaczeniu podstawowym, konkretnym (...). Jednak nie należy twierdzić, że liczebnik nieokreślony szereg – jako synonim przysłówków ‘sporo, wiele, niemało’ – jest niepoprawny, i traktować jako błąd mówienie czy pisanie szereg miast, szereg przykładów, szereg wątpliwości. Można co najwyżej zaznaczyć, że taka polszczyzna nie zasługuje na upowszechnianie.
Tak właśnie stawiają sprawę językoznawcy (...)

Dziwne to wszystko, gdyż mamy tu

Pełna treść tego i 5219 pozostałych artykułów poprawnościowych dostępna w abonamencie.

W cenie jednej kawy na miesiąc.
sprawdź
Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • bogactwo; chmara; chmura; co niemiara; dużo; dziesiątki; fura; gąszcz; huk; kupa; masę; mnóstwo; moc; morze; multum; niemało; od groma; pełno; rzesza; sporo; wiele
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Uprawia grafikę artystyczną, malarstwo i grafikę książkową. Zorganizowała szereg wystaw indywidualnych w Krakowie i w Warszawie. Jej prace znajdują się w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie i Polskiej Akademii Nauk w Krakowie.

NKJP: Barbara Ziembicka, Najprostszą drogą. Rozmowy z artystami, 1998

Gdy gruby byk, przodownik stada, zbliżył się na dwieście kroków, chciwe palce pociągały za spust kuszy i miotały w ślepia ukryte pod grzywą, w schylone łby i garb karków niechybny pocisk, który deskę na wylot przebijał. Trafione szeregiem pocisków zwierzęta tarzały się po ziemi, krwią zalewając jasne śniegi, albo z bólu szalone gnały oślep ku kryjówkom człowieczym.

NKJP: Stefan Żeromski, Wiatr od morza, 1922

Gramatyka

liczebnik nieokreślony

formy: szereg; szeregiem; szeregowi; szeregu

zgłoś poprawkę

2. szereg (np. skrzyni)

Definicja

szereg czegoś, zwykle osób lub rzeczy, to pewna liczba tego znajdujących się obok siebie, zwykle w linii prostej

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • ciąg; fala; kolejka; kolumna; kordon; korowód; linia; łańcuch; ława; ogonek; porządek; potok; rząd; rzeka; strumień; sznur; szpaler; szyk; układ; wąż
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Głos zamarł Haladzie w gardle. Bo w złą, bardzo złą godzinę wymówił te słowa.
Zachrapały konie, z lasu wyłonił się szereg rycerzy w pełnych zbrojach. Było ich około trzydziestu, w większości joannitów.
Jechali stępa, równo, karnie, żaden z koni nie wysuwał nosa z szyku.

NKJP: Andrzej Sapkowski, Narrenturm, 2002

Nie mniej od wagi zachodzących wojennych dokonań interesowały mieszkańców Malenia długie wykazy poszukiwanych przez Polski Czerwony Krzyż. Z lękiem zatrzymywano wzrok na szeregach nazwisk poległych, odnalezionych i zidentyfikowanych, nie tylko już w Warszawie.

NKJP: Teresa Bojarska, Świtanie, przemijanie, 1996

Gramatyka

rzeczownik rodzaj męskorzeczowy odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: szereg; szeregach; szeregami; szeregi; szeregiem; szeregom; szeregów; szeregowi; szeregu

zgłoś poprawkę

3. szereg (np. elementów)

Definicja

szereg jakichś jednostek lub zjawisk to ich uporządkowany układ

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • chronologia; ciąg; cykl; drabina; kolej; kolejność; łańcuch; łańcuszek; następstwo; pasmo; porządek; sekwencja; seria; szyk; układ
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Nie ma powodu, by ewolucja pomiędzy nimi odbywała się na innych zasadach niż działanie doboru na zmienność populacyjną. Populacje te połączone być więc winny ciągłym szeregiem populacji przejściowych morfologicznie (reprezentowanych przez próbki).

NKJP: Jerzy Dzik, Dzieje życia na ziemi. Wprowadzenie do paleobiologii, 1992

Gramatyka

rzeczownik rodzaj męskorzeczowy odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: szereg; szeregach; szeregami; szeregi; szeregiem; szeregom; szeregów; szeregowi; szeregu

zgłoś poprawkę

4. szeregi (np. partii)

Definicja

szeregi jakiejś organizacji, czasem też jakiejś innej grupy, to ogół jej członków

Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Gdy wybuchła I wojna światowa, większość z nich znalazła się w szeregach legionów organizowanych przez Józefa Piłsudskiego.

NKJP: Mariusz Urbanek, Kisielewscy : Jan August, Zygmunt, Stefan, Wacek, 2006

Gramatyka

rzeczownik plurale tantum rodzaj niemęskoosobowy odmienny

formy w tabelce: 

formy: szeregach; szeregami; szeregi; szeregom; szeregów

zgłoś poprawkę
Pozostały wątpliwości? Brakuje czegoś w haśle?
Zobacz, co zyskują abonenci Dobrego słownika.
Sprawdź

Często sprawdzane

  • łut szczęścia — Odmiana: łutu szczęścia czy łuta szczęścia?
  • agrafka — Uwaga na błąd z agrafką
  • ani mi się waż — Składnia: ani mi się waż psuć zabawy czy ani mi się waż psuć zabawę?

Ciekawostki

Mogą Cię zainteresować również hasła

newsy, porady + e-book