kogut

1. kogut (hodowany)

Definicja

kogut to samiec kury domowej, większy od niej, mający kolorowe, długie pióra w ogonie i sterczący na głowie czerwony grzebień, wydający (zwłaszcza wczesnym rankiem) dźwięki zbliżone do kukuryku

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • kur; kurak; kurek
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Mile połechtany moją wrażliwością, począłem z większą uwagą przysłuchiwać się relacji inżyniera, mówił właśnie o przejechaniu koguta na drodze, powiedział o tym rzeczowo „trzepnąłem koguta lewą stroną maski, wybiegł na drogę sprzed bielonego domu, na karoserii jest tylko lekkie zagłębienie”, a wtedy żona Wiatora odezwała się „biedny kolorowy rycerz”, bez żadnej specjalnej intonacji to powiedziała, ale Henio zerwał się z taboretu i zaczął chodzić po pokoju, „tak, biedny kolorowy rycerz — powtórzył i dodał — przecież to nie moja wina”, nic na to żona inżynierowi nie odpowiedziała, patrzyła na niego z uśmiechem, inżynier począł chodzić jeszcze szybciej.

NKJP: Ireneusz Iredyński, Dzień oszusta. Człowiek epoki, 1962

zgłoś poprawkę

 1.1. kogut (np. bażanta)

Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Rozróżnienie płci ma podstawowe znaczenie, gdyż kura objęta jest całoroczną ochroną. W czasie polowania, kiedy omyłka jest najbardziej szkodliwa (wynikiem jej może być zastrzelenie kury), a jednocześnie najłatwiejsza, należy pamiętać, że kogut ma ciemną głowę i długi ogon, który podczas podrywania się podobny jest do falującej wstęgi. Poza tym kogut jest jaskrawo upierzony.
Podrywający się kogut wydaje charakterystyczny silny i dźwięczny głos (pianie) — khok, khok, khok, kura zaś — cicho pogwizduje. [o bażantach — przyp. red. DS]

NKJP: Stanisław Godlewski, Vademecum myśliwego, 1955

zgłoś poprawkę

2. kogut (kobieciarz)

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • casanova; casanowa; donżuan; erotoman; flirciarz; kobieciarz; ogier; playboy; podrywacz; uwodziciel
  • książkowo:bałamut
  • potocznie:babiarz; pies na baby
Gramatyka

rzeczownik rodzaj męskoosobowy nacechowany odmienny

formy alfabetycznie: kogucie; kogut; koguta; kogutach; kogutami; kogutem; kogutom; kogutów; kogutowi; koguty

zgłoś poprawkę

3. kogut (np. policyjny)

Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
I podobnie, każdemu, kto z zielonym kogutem na dachu będzie poruszał się z prędkością przekraczającą 15 km/h, zostanie wsadzona na łeb brązowa papierowa torba, po czym zostanie on stłuczony na miazgę. Skoro jest się na tyle trzeźwym, by pamiętać o zielonym kogucie i wsadzić kluczyk do stacyjki, to jest się też wystarczająco przytomnym, żeby trzymać się limitu prędkości. Nie ma tu miejsca na wymówki.

Jeremy Clarkson, Moje lata w Top Gear, przekład Michał Strąkow, 2012

zgłoś poprawkę
Pozostały wątpliwości? Brakuje czegoś w haśle?
Zobacz, co zyskują abonenci Dobrego słownika.
Sprawdź ofertę

Często sprawdzane

  • igelit — Igelit czy igielit?
  • San Salvador — Gdzie mieszka sansalwadorczyk?
  • Antigua — Jak wymawiać i odmieniać nazwę Antigua?

Ciekawostki

Mogą Cię zainteresować również hasła

newsy, porady + e-book