é ü ą

zacny

1. zacny (człowiek)

Definicja

zacny człowiek to taki, który postępuje uczciwie i godny jest zaufania i szacunku

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • cnotliwy; czcigodny; darzony szacunkiem; dobry; dostojny; godny; godziwy; lojalny; miły; moralny; poczciwy; poczesny; porządny; poważany; prawy; przyzwoity; sprawiedliwy; szacowny; szanowany; szanowny; szlachetny; uczciwy; wierny
  • książkowo:cny
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Wśród nas, Polaków, istnieje taki pogląd, że brak pragmatyzmu jest w pełni usprawiedliwiony w jednym wypadku. Wtedy mianowicie, gdy mamy przeświadczenie — rzeczywiste lub iluzoryczne — że służymy wyższym celom, wyższym wartościom, że sami jesteśmy zacnymi ludźmi i że wśród zacnych ludzi przebywamy. A pragmatyzm przypisujemy osobom cynicznym, sprytnym i wyrachowanym. Aż tu nagle okazuje się, że ten obrzydliwy pragmatyzm bywa w życiu bardzo potrzebny.

NKJP: Henryka Bochniarz, Jacek Santorski, Bądź sobą i wygraj. 10 podpowiedzi dla aktywnej kobiety, 2003

Sieć słów wyrażenia powiązane z opisywanym (wyrazy pokrewne, kolokacje)
  • kolokacje rzeczownikowe: człek; człowiek; familia; gość; grono; kobieta; kolega; kompania; mąż; mieszczanin; niewiasta; obywatel; ojciec; profesor; rodziciel; rodzina; ród; sąsiad; towarzystwo
Gramatyka

przymiotnik; stopniowalny syntetycznie (...-szy, naj-...-szy)

formy alfabetycznie: najzacniejsi; najzacniejsza; najzacniejszą; najzacniejsze; najzacniejszego; najzacniejszej; najzacniejszemu; najzacniejszy; najzacniejszych; najzacniejszym; najzacniejszymi; zacna | pokaż wszystkie formy

formy alfabetycznie: najzacniejsi; najzacniejsza; najzacniejszą; najzacniejsze; najzacniejszego; najzacniejszej; najzacniejszemu; najzacniejszy; najzacniejszych; najzacniejszym; najzacniejszymi; zacna; zacną; zacne; zacnego; zacnej; zacnemu; zacni; zacniejsi; zacniejsza; zacniejszą; zacniejsze; zacniejszego; zacniejszej; zacniejszemu; zacniejszy; zacniejszych; zacniejszym; zacniejszymi; zacny; zacnych; zacnym; zacnymi formy zaprzeczone: niezacna; niezacną; niezacne; niezacnego; niezacnej; niezacnemu; niezacni; niezacny; niezacnych; niezacnym; niezacnymi | zwiń

zgłoś poprawkę

 1.1. zacnie

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • cnotliwie; czcigodnie; dobrze; dostojnie; godnie; godziwie; moralnie; poczciwie; porządnie; przyzwoicie; sprawiedliwie; szlachetnie; uczciwie; wiernie
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Polański błyszczał zarówno wśród artystycznej elity Łodzi, jak i w kręgach autentycznych chuliganów i przestępców. Przyzwyczajony od dzieciństwa do mocnych wrażeń nie potrafił żyć zacnie i godnie, jak przystało na socjalistycznego artystę.

Jan Kochańczyk, Roman Polański i jego sztuka przetrwania, 2013, s. 25

Gramatyka

przysłówek odprzymiotnikowy; stopniowalny syntetycznie (...-ej, naj-...-ej)

formy: najzacniej; niezacnie; zacnie; zacniej

zgłoś poprawkę

 1.2. zacność

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • cnotliwość; dobroć; dostojeństwo; lojalność; moralność; poczciwość; prawość; przyzwoitość; sprawiedliwość; szlachetność; uczciwość; wierność
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Tymczasem msza się skończyła. Odprawiał ją nasz proboszcz, ksiądz Międlik. Był to kapłan niezmiernej zacności i nawet — powiem — świątobliwości, ale z dopuszczenia Bożego nie odznaczał się urodą. Miał nader wydatny brzuch oraz wyjątkowo grube rysy twarzy.

Stanisław Rembek, Wyrok na Franciszka Kłosa, 2000 (1947)

Gramatyka

rzeczownik rodzaj żeński odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: zacność; zacności; zacnością; zacnościach; zacnościami; zacnościom

zgłoś poprawkę

2. zacny (trunek)

Definicja

zacny trunek, jadło są bardzo dobre; słowo książkowe

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • dobry; doskonały; pierwszorzędny; przedni; pyszny; smaczny; smakowity; wyborny
Gramatyka

przymiotnik; stopniowalny syntetycznie (...-szy, naj-...-szy)

formy alfabetycznie: najzacniejsi; najzacniejsza; najzacniejszą; najzacniejsze; najzacniejszego; najzacniejszej; najzacniejszemu; najzacniejszy; najzacniejszych; najzacniejszym; najzacniejszymi; zacna | pokaż wszystkie formy

formy alfabetycznie: najzacniejsi; najzacniejsza; najzacniejszą; najzacniejsze; najzacniejszego; najzacniejszej; najzacniejszemu; najzacniejszy; najzacniejszych; najzacniejszym; najzacniejszymi; zacna; zacną; zacne; zacnego; zacnej; zacnemu; zacni; zacniejsi; zacniejsza; zacniejszą; zacniejsze; zacniejszego; zacniejszej; zacniejszemu; zacniejszy; zacniejszych; zacniejszym; zacniejszymi; zacny; zacnych; zacnym; zacnymi formy zaprzeczone: niezacna; niezacną; niezacne; niezacnego; niezacnej; niezacnemu; niezacni; niezacny; niezacnych; niezacnym; niezacnymi | zwiń

zgłoś poprawkę
Pozostały wątpliwości? Brakuje czegoś w haśle?
Zobacz, co zyskują abonenci Dobrego słownika.
Sprawdź

Często sprawdzane

Ciekawostki

Mogą Cię zainteresować również hasła

newsy, porady + e-book