szabrowniczy

Fenomen można tłumaczyć upadkiem moralnym, jaki dokonał się w ciągu lat wojny: to była ponadpięcioletnia szkoła grabieży. Najważniejsza lekcja brzmiała: znajdujecie się poza dobrem i złem, wyłączcie moralność. Do edukacji przyłożyli się również żołnierze Armii Czerwonej. Trudno było nie dostrzec radzieckich transportów jadących na Wschód, załadowanych po brzegi niemieckim dobrem.
Fala szabru nie osiągnęłaby rozmiarów tsunami, gdyby nie przesiedlenia. Nienawiść Francuzów do Niemców można porównywać do emocji Polaków, ale szabru na zachodzie Europy do tego, co działo się nad Odrą i Bałtykiem, już nie. We Francji bowiem Niemcy nie opuścili swojego majątku. Nie zaistniał więc warunek konieczny: mienie bezpańskie. Z kolei zachowania szabrownicze miały miejsce w czeskich Sudetach, choć w mniejszej skali, ale tam — jak wiemy — Niemcy zostali zmuszeni do opuszczenia swoich siedzib. Inna sprawa, że mieszkańcy Francji, Belgii czy Czech byli nieporównywalnie zamożniejsi od Polaków i zwyczajnie nie musieli rzucać się na pościel i buty.

NKJP: Polityka, nr 25 (2710), 2009