Ileż to dyskusji przetoczyło się przez fora internetowe, ileż to elektronicznego tuszu zostało zużyte w poradniach językowych: kiedy pisać
toby, a kiedy pisać
to by. Co na przykład począć z biblijnym zdaniem
Gdyby jednak przybył kto inny we własnym imieniu, to byście / tobyście go przyjęli.
Z czego wynikały te problemy? Wyraz
to znajdował się na pewuenowskiej liście spójników pisanych łącznie z cząstką
-by. Mylące mogło być podane znaczenie takiego
to: „to (= więc)”. Mylące dlatego, że w pisowni łącznej
toby nikomu się się z
więc nie kojarzyło. A chodziło o coś takiego:
(1) Przyszedł, to go pochwaliłam.
(2) Gdyby przyszedł, tobym go pochwaliła.
Równocześnie jednak
by z partykułą
to należało pisać rozłącznie. I bądź tu teraz mądry, i rozróżniaj jedne
to od drugich.
Ukojenie przyniosła