1. PodstawyW regule tej będzie mowa o uzupełnieniach rzeczownika przez nazwę własną, która zwykle przyjmuje formę mianownikową — można by ją wtedy określać mianem przydawki mianownikowej, jak w
na kierunku italianistyka. W gramatyce czeskiej nazywa się ją mianownikiem nazywającym. Zenon Klemensiewicz w „Zarysie składni polskiej” widział w niej typ przydawki wyodrębniającej (odpowiadającej na pytanie
który?): przydawkę wyodrębniającą indywidualizującą, np. w
ksiądz Robak,
miasto Ateny,
tygodnik „Nowa Kultura”,
poemat „Nad głębiami”.
Generalnie nazwa ta
2. Składnia a fleksjaRegułę tę umieszczamy w dziale „składnia”, ponieważ istota zjawiska jest raczej składniowa niż fleksyjna. To znaczy nie chodzi tu o nieodmienność, a o
3. Kwestie problemowe — ujęcie ogóleIstnieje grupa rzeczowników wprowadzających nazwę, które realizują dwa schematy składniowe: wymagają mianownika lub
4. Kwestie problemowe — geografiaWydaje się, że podwójny schemat składniowy to domena rzeczowników określających obiekty geograficzne, jak
miasto,
wieś,
osada,
gmina,
rzeka. To, czy nazwa po tych rzeczownikach występuje w mianowniku czy w związku zgody, zależy zapewne od paru czynników:
a)
Wydaje się, że istnieją dwa przypadki, gdy nazwa zapisywana jest zawsze w mianowniku. Pierwszy dotyczy
Uwaga: w normie kodyfikowanej uznaje się
5. Pleonazmy?Omawiane powyżej połączenia uważa się za pleonastyczne, zwłaszcza w codziennej komunikacji. Nie mówimy
mieszkam w mieście Krakowie, lecz
mieszkam w Krakowie, nie mówimy
idę nad rzekę Wisłę, lecz
idę nad Wisłę. Zob. też wpis na blogu
W miesiącu maju (szlag mnie trafia w tramwaju). Parę słów o przebrzydłych pleonazmach.
Można je