147. Wyraz pospolity na początku nazwy wielowyrazowej

1. Słowem wstępu, czyli po reformie ortograficznej RJP 2026

Rada Języka Polskiego uchwaliła w 2024 roku reformę polskiej ortografii z datą obowiązywania od 1 stycznia 2026 roku. Duża część reformy i zmian dotyczyła właśnie kwestii tego, jaką literą zapisywać początkowy wyraz nazwy, gdy ma on charakter gatunkowy (określa, o czym mowa), czyli czy pisać przylądek Rozewie czy Przylądek Rozewie, hotel Hilton czy Hotel Hilton, aleja Stu Róż czy Aleja Stu Róż itd.

Niniejsza reguła zbiera wszystkie takie przypadki, też wskazane w publikacji RJP „Zasady pisowni i interpunkcji polskiej”, w jednym miejscu. Zawiera również komentarz, ponieważ nie są to kwestie spójnie przez RJP potraktowane.

2. Geograficzne nazwy własne jako odniesienie

Pisownia geograficznych nazw własnych składających się z dwu członów, z których pierwszy jest rzeczownikiem typu góra, półwysep, nizina itp., zależy od tego, w jakiej formie występuje w takiej nazwie drugi człon.

3. Nazwy obiektów przestrzeni publicznej

RJP w reformie ortograficznej 2026 roku zmieniła zasadę, że małą literą zapisujemy początkowy rzeczownik pospolity (lub rzeczownik pospolity rozbudowany o dodatkowe określenie przymiotnikowe) w nazwach ulic, placów, ogrodów, parków, budowli, zabytków itp. Reguła tę od lat krytykował Dobry słownik i postulował odmienne rozwiązania.

RJP poszła w drugą skrajność i

4. Nazwy obiektów usługowych

W tym wypadku RJP w reformie ortograficznej 2026 roku również poszła w stronę włączania wyrazu gatunkowego do nazwy, tj. pisania go od wielkiej litery. Pozostawiła jednak furtkę, zob. regułę jaką literą (działalność ludzka): nazwy przedsiębiorstw, sklepów, lokali, obiektów usługowych. Naszym zdaniem ta furtka de facto pozwala też stosować do nazw obiektów usługowych te same zasady jak przy

5. Nazwy nagród i medali

Sytuacja analogiczna do punktu powyżej. RJP z jednej strony traktuje zawsze wyraz gatunkowy jako wchodzący do nazwy, a z drugiej strony pozostawia furtkę na pisownię od małej litery, zob. reguły: jaką literą (działalność ludzka): nazwy nagród oraz jaką literą (działalność ludzka): nazwy orderów, medali i odznaczeń. I znów, poszlibyśmy w stronę interpretacji zgodnej z