orzech

1. orzech (owoc)

Definicja

orzech to niepękający owoc różnych roślin o twardej, zdrewniałej łupinie (niezrośniętej z nasieniem), odpadający od rośliny matecznej w całości; w botanice zatem orzech ma nieco inne (zwykle szersze) znaczenie niż w polszczyźnie potocznej (w botanice orzechem jest na przykład żołądź, ale nie jest orzech arachidowy, jako nasienie rośliny strączkowej)

Gramatyka

rzeczownik; rodzaj męskorzeczowy odmienny
rzadziej rodzaj męskozwierzęcy odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: orzech; orzecha; orzechach; orzechami; orzechem; orzechom; orzechów; orzechowi; orzechu; orzechy

zgłoś poprawkę

 1.1. orzech włoski (owoc)

Definicja

orzechy włoskie to owoce orzecha włoskiego, kuliste lub lekko owalne pestkowce o kilkucentymetrowej średnicy, mające zieloną okrywę pękającą po dojrzeniu (zawiera ona zielony, ciemniejący na powietrzu sok, który silnie barwi dłonie), pod spodem twardą, pofałdowaną skorupkę i charakterystyczne jądro przypominające miniaturowy ludzki mózg; niedojrzałe orzechy włoskie wykorzystuje się do sporządzania nalewek, likierów i konfitur, dojrzałe — spożywa na surowo lub wykorzystuje w kuchni (zawierają cenne witaminy oraz potas, fosfor, magnez); z orzechów włoskich tłoczy się również bardzo wartościowy olej

Gramatyka

frazem rzeczownikowy; rodzaj męskorzeczowy odmienny
rzadziej rodzaj męskozwierzęcy odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: orzechach włoskich; orzechami włoskimi; orzecha włoskiego; orzechem włoskim; orzechom włoskim; orzechowi włoskiemu; orzechów włoskich; orzechu włoski; orzechu włoskim; orzech włoski; orzechy włoskie

zgłoś poprawkę

 1.2. orzech ziemny (do jedzenia)

Definicja

orzechy ziemne to smaczne, wysokokaloryczne, jasnobrązowe nasiona orzecha ziemnego, wyglądające jak orzeszki, kryjące się w łatwo łamliwej łupinie; spożywa się je na surowo lub po uprażeniu (np. z solą), otrzymuje się z nich masło orzechowe i olej arachidowy używany do produkcji margaryny oraz stosowany w kosmetyce i lecznictwie; orzechem ziemnym nazywa się też tę łupinę z orzeszkami

Gramatyka

frazem rzeczownikowy; rodzaj męskorzeczowy odmienny
rzadziej rodzaj męskozwierzęcy odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: orzechach ziemnych; orzechami ziemnymi; orzecha ziemnego; orzechem ziemnym; orzechom ziemnym; orzechowi ziemnemu; orzechów ziemnych; orzechu ziemny; orzechu ziemnym; orzechy ziemne; orzech ziemny

zgłoś poprawkę

 1.3. orzech laskowy

Gramatyka

frazem rzeczownikowy; rodzaj męskorzeczowy odmienny
rzadziej rodzaj męskozwierzęcy odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: orzechach laskowych; orzecha laskowego; orzechami laskowymi; orzechem laskowym; orzech laskowy; orzechom laskowym; orzechowi laskowemu; orzechów laskowych; orzechu laskowy; orzechu laskowym; orzechy laskowe

2. orzech (drzewo)

Definicja

orzech to drzewo liściaste występujące w kilkunastu gatunkach, o owocach zwanych powszechnie orzechami, mających zieloną okrywę odpadającą jesienią i zdrewniałą skorupę pod spodem; najbardziej znanym gatunkiem jest orzech włoski

Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Młode orzechy powinny być osłaniane przed zwierzyną. Nie są ogryzane przez zwierzęta, ale za to chętnie odzierane z kory.

szczepionyorzech.pl, 11.07.15

Gramatyka

rzeczownik; rodzaj męskorzeczowy odmienny
rzadziej rodzaj męskozwierzęcy odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: orzech; orzecha; orzechach; orzechami; orzechem; orzechom; orzechów; orzechowi; orzechu; orzechy

zgłoś poprawkę

 2.1. orzech włoski (drzewo)

Definicja

orzech włoski długowieczne drzewo liściaste rosnące lub sadzone w wielu miejscach świata (powszechnie uprawiane w Polsce), osiągające wysokość 25–35 m, charakteryzujące się gęstym listowiem (jego korona mocno zacienia teren), gładką, lekko spękaną, szarawą korą, skórzastymi, błyszczącymi liśćmi o charakterystycznym zapachu i owocami nazywanymi również orzechami włoskimi

Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Przed posadzeniem szczepionego orzecha włoskiego, trzeba mu wybrać odpowiednie miejsce. Nie może to być bezodpływowa niecka (zastoisko mrozowe), bo wcześniej czy później orzech wymarznie. Ziemia powinna być zasobna, a jeśli nie jest, należy ją użyźnić materiałami organicznymi.

szczepionyorzech.pl, 11.07.15

Orzecha włoskiego możemy posadzić wiosną lub jesienią (w tym drugim terminie lepiej się przyjmuje). Dołek pod orzecha kopiemy na taką głębokość, by górne korzenie znalazły się około 10 cm poniżej powierzchni gleby.

tobudex.pl, 12.07.15

Gdy poziom wody gruntowej jest wysoki, orzech nigdy nie będzie dobrze rósł. Minimum 2,5 m do wody podziemnej jest konieczne. Niestety, najlepiej go wyciąć i posadzić drzewo owocowe korzeniące się płycej. Nieprzypadkowo orzechy włoskie sadzono kiedyś przy domach, a nie w sadach. Dom bowiem zawsze buduje się w najsuchszym miejscu, często na górce. Poza tym przy starych domach jest zwykle głęboka, żyzna gleba. Na działkach, gdzie piwnice domów są zalewane wodą gruntową, lepiej nigdy orzechów włoskich nie sadzić.

niepodlewam.blogspot.com, 12.07.15

Gramatyka

frazem rzeczownikowy; rodzaj męskorzeczowy odmienny
rzadziej rodzaj męskozwierzęcy odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: orzechach włoskich; orzechami włoskimi; orzecha włoskiego; orzechem włoskim; orzechom włoskim; orzechowi włoskiemu; orzechów włoskich; orzechu włoski; orzechu włoskim; orzech włoski; orzechy włoskie

zgłoś poprawkę

3. orzech ziemny (roślina)

Definicja

orzech ziemny to roślina jednoroczna pochodząca z Brazylii, uprawiana w obszarach międzyzwrotnikowych i podzwrotnikowych oraz w południowej Europie, mająca pierzaste liście, żółte kwiaty, pędy do 50 cm, strąki dojrzewające w ziemi (na głębokości kilku centymetrów), zawierające 1–4 nasiona zwane orzeszkami ziemnymi

Gramatyka

frazem rzeczownikowy; rodzaj męskorzeczowy odmienny
rzadziej rodzaj męskozwierzęcy odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: orzechach ziemnych; orzechami ziemnymi; orzecha ziemnego; orzechem ziemnym; orzechom ziemnym; orzechowi ziemnemu; orzechów ziemnych; orzechu ziemny; orzechu ziemnym; orzechy ziemne; orzech ziemny

zgłoś poprawkę

4. orzech (drewno)

Definicja

orzech to drewno drzew orzechowych, zwłaszcza orzecha włoskiego, trwałe i cenione w meblarstwie

Gramatyka

rzeczownik rodzaj męskorzeczowy odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: orzech; orzecha; orzechach; orzechami; orzechem; orzechom; orzechów; orzechowi; orzechu; orzechy

zgłoś poprawkę
Pozostały wątpliwości? Brakuje czegoś w haśle?
Zobacz, co zyskują abonenci Dobrego słownika.
Sprawdź

Często sprawdzane

Ciekawostki

Mogą Cię zainteresować również hasła

newsy, porady + e-book