hasło dnia (dziś w pełnym dostępie dla wszystkich) deszcz

1. deszcz (woda)

Definicja

deszcz to krople wody spadające z chmur

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • brzydka pogoda; burza; chlapa; mżawka; niepogoda; oberwanie chmury; opad; plucha; ulewa; zachmurzenie
  • potocznie:pompa
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Bezzębne oblicze nocy majaczyło zza więziennego śmietnika. Apelowy dziedziniec rozmazywał się pod brzemieniem strug deszczu.

NKJP: Zdzisław Smektała, Chcica czyli Billie Holiday to kurwa. Poemat romantyczny, 2006

Niewielu mieszkańców stać na elektryczne oświetlenie, a prowizoryczne źródła światła mokną w strugach tropikalnych deszczy.

Christopher Dickey, Newsweek, 7–13.10.2013, nr 41, s. 6

Słownik antonimów przeciwstawne znaczeniowo
Sieć słów wyrażenia powiązane z opisywanym (wyrazy pokrewne, kolokacje)
Gramatyka

rzeczownik rodzaj męskorzeczowy odmienny

M. ten deszcz te deszcze
D. nie widzę tego deszczu tych deszczów
rzadziej deszczy
C. przyglądam się temu deszczowi tym deszczom
B. lubię ten deszcz te deszcze
Ms. mówię o tym deszczu o tych deszczach
N. interesuję się tym deszczem tymi deszczami
W. ty deszczu wy deszcze
zgłoś poprawkę

 1.1. kwaśny deszcz

Definicja

kwaśny deszcz to deszcz z zawartością rozcieńczonego kwasu siarkowego i azotowego, powstający w wyniku zanieczyszczeń, działający szkodliwie na florę, glebę itd.

Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Wszystko wokół jest zatrute, nawet popularne działki w miejskich ogródkach są skażone przez spaliny aut, kwaśne deszcze, nawozy sztuczne i pestycydy.

NKJP: Edward Rozumowski, Reiki. Naturalna metoda uzdrawiania przez nakładanie rąk, 2008

W tych rejonach Polski, gdzie padają kwaśne deszcze, silos po kilku latach traci srebrny połysk.

NKJP: Gazeta Wyborcza, 1994

Gramatyka

frazem rzeczownikowy rodzaj męskorzeczowy odmienny

M. ten kwaśny deszcz te kwaśne deszcze
D. nie widzę tego kwaśnego deszczu tych kwaśnych deszczów
rzadziej kwaśnych deszczy
C. przyglądam się temu kwaśnemu deszczowi tym kwaśnym deszczom
B. lubię ten kwaśny deszcz te kwaśne deszcze
Ms. mówię o tym kwaśnym deszczu o tych kwaśnych deszczach
N. interesuję się tym kwaśnym deszczem tymi kwaśnymi deszczami
W. ty kwaśny deszczu wy kwaśne deszcze
zgłoś poprawkę

 1.2. z deszczu pod rynnę

Definicja

mówimy, że ktoś wpadł/trafił (lub wpada/trafia) z deszczu pod rynnę, jeśli chcemy powiedzieć, że jego sytuacja zmieniła się na gorszą, niż była

Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Niezadowolony ze swoich podkomendnych, bardziej zainteresowanych wódką i miejscowymi białogłowami, prosi o nowych żołnierzy. I wkrótce otrzymuje — same kobiety. Jest więc przekonany, że wpadł z deszczu pod rynnę.

NKJP: Esensja, 2009

Doświadczenie historyczne podpowiada, że ratowanie demokracji przez „oświecony zamach stanu” oznaczać musi wpadnięcie z deszczu pod rynnę.

NKJP: Gazeta Wyborcza, 1995

Jak się okazało, nie był to dobry wybór. Dwa lata ostrych starć z centralą w Paryżu wystarczyło. Le Guern odszedł z Canal Plus i został szefem Petrolinvestu. Z deszczu trafił pod rynnę. W tym czasie spółka Ryszarda Krauzego miała poważne problemy finansowe. Francuz musi zmagać się z nimi do dziś, ściągając na siebie gromy drobnych akcjonariuszy.

Anna Kowalik, Filip Kowalik, Forbes 09/2014, s. 132

Gramatyka

frazem nieodmienny

formy: z deszczu pod rynnę

zgłoś poprawkę

2. deszcz (np. kwiatów)

Definicja

deszcz czegoś (zwykle tego, czym można obsypać) to duża ilość tego

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • grad; masa; mnóstwo; obfitość; seria; wysyp; zatrzęsienie
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Najpierw ten deszcz goździków, rzucanych przez studentów, tworzący u stóp Papieża kwietny dywan, w którym on dosłownie brodził.

NKJP: Paweł Zuchniewicz, Jan Paweł II: „Będę szedł naprzód”. Powieść biograficzna, 2009

W ciągu niecałej minuty oddziały wroga zostają zasypane deszczem rakiet.

esensja.stopklatka.pl, 16.07.14

Roran zamrugał, słysząc deszcz spadających na trapera pytań.

esensja.stopklatka.pl, 16.07.14

Sieć słów wyrażenia powiązane z opisywanym (wyrazy pokrewne, kolokacje)
  • kolokacje rzeczownikowe prawostronne: gratulacji; konfetti; medali; nagród; pieniędzy; pochwał; róż; zaszczytów; złota
Gramatyka

rzeczownik rodzaj męskorzeczowy odmienny

M. ten deszcz te deszcze
D. nie widzę tego deszczu tych deszczów
rzadziej deszczy
C. przyglądam się temu deszczowi tym deszczom
B. lubię ten deszcz te deszcze
Ms. mówię o tym deszczu o tych deszczach
N. interesuję się tym deszczem tymi deszczami
W. ty deszczu wy deszcze
zgłoś poprawkę

 2.1. deszcz meteorów

Definicja

deszcz meteorów to zjawisko okresowego nasilenia liczby meteorów z tego samego roju przelatujących przez atmosferę ziemską (widocznych na niebie jako „spadające gwiazdy”)

Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Będzie to najbardziej spektakularny deszcz meteorów od lat — najśmielsze prognozy mówią nawet o tysiącu „spadających gwiazd” na godzinę.

technologie.gazeta.pl, 23.05.14

Gramatyka

frazem rzeczownikowy rodzaj męskorzeczowy odmienny

M. ten deszcz meteorów te deszcze meteorów
D. nie widzę tego deszczu meteorów tych deszczów meteorów
rzadziej deszczy meteorów
C. przyglądam się temu deszczowi meteorów tym deszczom meteorów
B. lubię ten deszcz meteorów te deszcze meteorów
Ms. mówię o tym deszczu meteorów o tych deszczach meteorów
N. interesuję się tym deszczem meteorów tymi deszczami meteorów
W. ty deszczu meteorów wy deszcze meteorów
zgłoś poprawkę
To tylko próbka tego, do czego dostęp mają użytkownicy pełnej wersji Dobrego słownika.
Sprawdź
newsy, porady + e-book