wysługiwać

1. wysługiwać się (kimś)

Definicja

jeśli ktoś wysługuje się kimś, to każe mu wykonywać pracę, którą — wedle przyjętych norm lub powszechnej opinii — powinien wykonać samemu; słowo nacechowane negatywnie

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • opierać się; używać; wykorzystywać; wyręczać się; wyzyskiwać
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Ari Cesar de Almeida: — Dorośli przestępcy wysługują się „dziećmi ulicy”. Bo prawo zabrania zamykać w więzieniu dziecko poniżej 12. roku życia, nawet za napad czy zabójstwo. Wypuszcza się je, a ich rodziny zobowiązuje do czujniejszej kontroli. A to przecież fikcja.

NKJP: Gazeta Wyborcza, 1997

— Do k... nędzy! — nie wytrzymał Adam. — Jak sobie nie radzisz, to może lepiej zrezygnować z pogotowia. Nie wystarczy sam różaniec. — Lepiej być człowiekiem niż świętym! A teraz bierz go pan... jest po Fenactilu.
— Ty gówniarzu! A od kiedy to jesteśmy na ty? Ja mam robić za ciebie? Lepiej se pilnuj rejonu, a nie wysługuj się pogotowiem. — Z wściekłością trzasnął drzwiami karetki i pędem wbiegł do domu.

NKJP: Adam Strączek, Wyznanie lekarza-łapownika, 1995

Sieć słów wyrażenia powiązane z opisywanym (wyrazy pokrewne, kolokacje)
  • odpowiednik dokonany: nie istnieje lub nieużywany
Gramatyka

czasownik aspekt niedokonany nieprzechodni

formy alfabetycznie: niewysługiwaniach się; niewysługiwaniami się; niewysługiwania się; niewysługiwaniem się; niewysługiwanie się; niewysługiwaniom się; niewysługiwaniu się; niewysługiwań się; niewysługująca się; niewysługującą się; niewysługującego się; niewysługującej się | pokaż wszystkie formy

2. wysługiwać się (komuś)

Definicja

jeśli ktoś wysługuje się komuś, to przesadnie gorliwie służy mu swą pracą; słowo nacechowane negatywnie

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • czapkować; kadzić; kolaborować; korzyć się; nadskakiwać; płaszczyć się; poniżać się; przypochlebiać się; umizgiwać się; upadlać się; wchodzić w układy
  • potocznie:lizać buty; podlizywać się; skakać na dwóch łapkach
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Kartka była w kratkę, wyrwana chyba z zeszytu. Okrągła pieczęć, odbitka przedwojennej pięciozłotówki. Orzeł w koronie rysował się wyraźnie, a tekst był zwięzły, wystukany na maszynie: „Hieronim Ligęza za zdradę narodowej przysięgi wojskowej i za wysługiwanie się zaborcom oraz uzurpatorom, wyrokiem sądu polowego Rzeczypospolitej Polskiej skazany jest na wyrok śmierci”.

NKJP: Teresa Bojarska, Świtanie, przemijanie, 1996

Sieć słów wyrażenia powiązane z opisywanym (wyrazy pokrewne, kolokacje)
  • kolokacje rzeczownikowe prawostronne: imperialistom; komunistom; milicjantom; Moskwie; Niemcom; okupantom; partii; reżimowi; Rosji; systemowi; władzy
  • odpowiednik dokonany: nie istnieje lub nieużywany
Gramatyka

czasownik aspekt niedokonany nieprzechodni

formy alfabetycznie: niewysługiwaniach się; niewysługiwaniami się; niewysługiwania się; niewysługiwaniem się; niewysługiwanie się; niewysługiwaniom się; niewysługiwaniu się; niewysługiwań się; niewysługująca się; niewysługującą się; niewysługującego się; niewysługującej się | pokaż wszystkie formy

Pozostały wątpliwości? Brakuje czegoś w haśle?
Zobacz, co zyskują abonenci Dobrego słownika.
Sprawdź

Często sprawdzane

Ciekawostki

Mogą Cię zainteresować również hasła

newsy, porady + e-book