Definicja
jeśli ktoś wskazał komuś jakąś osobę, rzecz lub miejsce, to skierował na nie jego wzrok lub uwagę, zwykle gestem lub spojrzeniem
wskazać
1. wskazać (np. gestem)
Poprawna polszczyzna cenne informacje, niespodzianki, haczyki
Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
- pokazać; zaprezentować; zwrócić uwagę
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
— Niech pan siada. — Churchill wskazał na fotel przed biurkiem, a sam usadowił się za nim. — Czy zna pan ostatnie doniesienia z Waszyngtonu?
Bogusław Wołoszański, Tajna wojna Hitlera, 1997
— Ja bym nie mógł, bo jestem dyspozytorem — policjant był już wyraźnie zirytowany. — Pan myśli, że pan ma problemy. Ludzie to mają problemy. Pan popatrzy na tego pana — wskazał na trzęsącego się w kącie dryblasa w szlafroku. — Najpierw skroili mu samochód z garażu, a po dwóch dniach dorobili klucze i wynieśli wszystkie meble.
NKJP: Mariusz Cieślik, Śmieszni kochankowie, 2004
Zupitza zapytał o coś Wirtha w języku migowym. Wirth machnął na niego ręką i zapuścił motor.
— O co mu chodzi? — Mock wskazał oczami Zupitzę.
— O co mu chodzi? — Mock wskazał oczami Zupitzę.
NKJP: Marek Krajewski, Koniec świata w Breslau, 2003
Sieć słów wyrażenia powiązane z opisywanym (wyrazy pokrewne, kolokacje)
- odpowiednik niedokonany: wskazywać
Gramatyka
czasownik aspekt dokonany przechodni
formy alfabetycznie: niewskazana; niewskazaną; niewskazane; niewskazanego; niewskazanej; niewskazanemu; niewskazani; niewskazania; niewskazanie; niewskazaniem; niewskazaniu; niewskazany |
2. wskazać (np. powody)
Definicja
jeśli ktoś wskazał coś, to wymienił to lub podał; jeśli jakaś rzecz lub ktoś wskazał coś, to poinformował o tym lub wyjaśnił to
Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
- odsłonić; określić; oszacować; podać; podać do wiadomości; przedstawić; przybliżyć; sformułować; skonkretyzować; sprecyzować; ujawnić; ująć; ujednoznacznić; ukazać; ustalić; uszczegółowić; uściślić; wychwycić; wyeksponować; wyjaśnić; wymienić; wypunktować; wyróżnić; wytłumaczyć; wytyczyć; wyznać; zaakcentować; zakreślić; zaznaczyć; zdefiniować; zidentyfikować
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
(...) stawały się jednak za bardzo abstrakcyjne. Trzeba było wskazać bliższego wroga. I wskazał go Gomułka w swoim przemówieniu na Kongresie Związków Zawodowych. Może zresztą nie do końca sam zdawał sobie sprawę ze wszystkich konsekwencji tego, co rozpętuje. Ale dla mnie to było przerażające.
NKJP: Adam Michnik, Józef Tischner, Jacek Żakowski, Między Panem a Plebanem, 1995
Dla każdej próbki oblicza się wartości TON i TFN jako średnią geometryczną wszystkich wyników indywidualnych (wyniki badania metodą wymuszonego wyboru trzeba skorygować, uwzględniając prawdopodobieństwo przypadkowego wskazania odpowiedzi poprawnej).
NKJP: Joanna Kośmider, Barbara Mazur-Chrzanowska, Bartosz Wyszyński, Odory, 2002
Występowanie piór jest jedyną cechą pozwalającą na jednoznaczne wskazanie granicy między gadami a pochodzącymi od nich ptakami.
NKJP: Jerzy Dzik, Dzieje życia na ziemi. Wprowadzenie do paleobiologii, 1992
Sieć słów wyrażenia powiązane z opisywanym (wyrazy pokrewne, kolokacje)
- odpowiednik niedokonany: wskazywać
Gramatyka
czasownik aspekt dokonany przechodni
formy alfabetycznie: niewskazana; niewskazaną; niewskazane; niewskazanego; niewskazanej; niewskazanemu; niewskazani; niewskazania; niewskazanie; niewskazaniem; niewskazaniu; niewskazany |
3. wskazać (na to, że...)
Definicja
jeśli coś wskazało na coś, to było świadectwem zaistnienia tego
Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
- dać do zrozumienia
Sieć słów wyrażenia powiązane z opisywanym (wyrazy pokrewne, kolokacje)
- odpowiednik niedokonany: wskazywać
Gramatyka
czasownik aspekt dokonany nieprzechodni
formy alfabetycznie: niewskazania; niewskazanie; niewskazaniem; niewskazaniu; wskaż; wskażą; wskazać; wskazał; wskazała; wskazałaby; wskazałabym; wskazałabyś |
4. wskazać (np. następcę)
Definicja
jeśli ktoś wskazał kogoś, to wybrał go do pełnienia jakiejś funkcji lub realizacji jakiegoś zadania
Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
- dobrać; mianować; nominować; polecić; upatrzyć; wybrać; wyłonić; wyróżnić; wyselekcjonować; wyszukać; wytypować; wyznaczyć; zarekomendować
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Zgłosił się do radia ponownie krótko przed wojną. Wobec zagrożenia Polski uznał, że właśnie tam jest jego miejsce.
Przed odejściem wskazał swego następcę. Został nim Bolesław Miciński, eseista i filozof, ale pracę Zygmunta podzielono między Micińskiego (felietony literackie) i Leona Piwińskiego, krytyka i recenzenta („Kwadrans literacki”).
Przed odejściem wskazał swego następcę. Został nim Bolesław Miciński, eseista i filozof, ale pracę Zygmunta podzielono między Micińskiego (felietony literackie) i Leona Piwińskiego, krytyka i recenzenta („Kwadrans literacki”).
NKJP: Mariusz Urbanek, Kisielewscy: Jan August, Zygmunt, Stefan, Wacek, 2006
Sieć słów wyrażenia powiązane z opisywanym (wyrazy pokrewne, kolokacje)
- odpowiednik niedokonany: wskazywać
Gramatyka
czasownik aspekt dokonany przechodni
formy alfabetycznie: niewskazana; niewskazaną; niewskazane; niewskazanego; niewskazanej; niewskazanemu; niewskazani; niewskazania; niewskazanie; niewskazaniem; niewskazaniu; niewskazany |
5. wskazać (pomiar czegoś)
Definicja
jeśli urządzenie mierzące coś wskazało jakąś wartość, to można było ją na nim odczytać
Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
- pokazać
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Zdecydował już, że nigdzie nie pójdzie i nie odezwie się do Cmona na ten temat, ale jednak kiedy stolikowy zegar wskazał wpół do dwunastej, wstał cicho, ostrożnie zamknął za sobą drzwi i na palcach, boso, zaczął się skradać w kierunku hallu.
NKJP: Włodzimierz Kowalewski, Bóg zapłacz!, 2000
Sieć słów wyrażenia powiązane z opisywanym (wyrazy pokrewne, kolokacje)
- odpowiednik niedokonany: wskazywać
Gramatyka
czasownik aspekt dokonany przechodni
formy alfabetycznie: niewskazana; niewskazaną; niewskazane; niewskazanego; niewskazanej; niewskazanemu; niewskazani; niewskazania; niewskazanie; niewskazaniem; niewskazaniu; niewskazany |
6. wskazać (drogę)
Definicja
jeśli ktoś wskazał komuś drogę, to wytłumaczył mu, jak się gdzieś dostać
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Oznajmiła, że pani Reidernowa poradziła dziedzicowi umieścić panią z małą w pokoiku po drugiej stronie domu.
— Powiedziała, że tam spokojniej, rano nikt nie zbudzi — dodała życzliwie i wskazała drogę.
— Powiedziała, że tam spokojniej, rano nikt nie zbudzi — dodała życzliwie i wskazała drogę.
NKJP: Teresa Bojarska, Świtanie, przemijanie, 1996
Sieć słów wyrażenia powiązane z opisywanym (wyrazy pokrewne, kolokacje)
- odpowiednik niedokonany: wskazywać
Gramatyka
czasownik aspekt dokonany przechodni
formy alfabetycznie: niewskazana; niewskazaną; niewskazane; niewskazanego; niewskazanej; niewskazanemu; niewskazani; niewskazania; niewskazanie; niewskazaniem; niewskazaniu; niewskazany |
7. wskazać drzwi
Definicja
mówimy, że ktoś wskazał komuś drzwi, jeśli wyprosił go skądś, zwykle nieuprzejmie
Wariant
- pokazać drzwi
Sieć słów wyrażenia powiązane z opisywanym (wyrazy pokrewne, kolokacje)
- odpowiednik niedokonany: wskazywać drzwi
Gramatyka
frazem czasownikowy aspekt dokonany
formy alfabetycznie: wskazać drzwi; wskażą drzwi; wskazałaby drzwi; wskazałabym drzwi; wskazałabyś drzwi; wskazała drzwi; wskazałam drzwi; wskazałaś drzwi; wskazałby drzwi; wskazałbym drzwi; wskazałbyś drzwi; wskazał drzwi |