uncjała

uncjała (pismo)

Definicja

uncjała to wczesnośredniowieczne pismo majuskulne, stosowane w księgach między IV a X wiekiem, wywodzące się z kapitały, charakteryzujące się zanikaniem kantów i zaokrąglonymi literami

Słownik synonimów tożsame znaczeniowo (zastępcze słowa)
  • pismo uncjalne
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Pierwsze zachowane przykłady uncjały pochodzą z IV wieku, są więc współczesne najdawniejszym zabytkom pisanym kapitałą, nad którą już w V wieku uncjała zyskuje przewagę. Upowszechnienie tego pisma zbiegło się w czasie z oficjalnym uznaniem religii chrześcijańskiej. Uncjałę spotykamy na kartach wielu biblijnych kodeksów IV–VIII wieku, szczególnie w pięknych purpurowych ewangeliarzach pisanych często złotym lub srebrnym atramentem. Stała się niejako ulubionym stylem oficjalnych kodeksów chrześcijańskich, a w późniejszym okresie jej piękną formę zachowano dla nagłówków i innych wyróżnień graficznych w rękopisach pisanych już np. minuskułą karolińską. Formy niektórych liter uncjalnych wykorzystywano z powodzeniem i dużą fantazją w postaci dekorowanych inicjałów. (A. Gieysztor, Zarys dziejów pisma łacińskiego, Warszawa 2009, s. 72–73)

blog.tyniec.com.pl, 05.01.2017

Ciekawostki
Pochodzenie słowa uncjała Etymologia uncjały nie jest tak
Gramatyka

rzeczownik rodzaj żeński odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: uncjał; uncjała; uncjałą; uncjałach; uncjałami; uncjale; uncjałę; uncjało; uncjałom; uncjały

Pozostały wątpliwości? Brakuje czegoś w haśle?
Zobacz, co zyskują abonenci Dobrego słownika.
Sprawdź

Często sprawdzane

Ciekawostki

  • do siego roku — O pochodzeniu do siego roku i zagadkowej formie siego
  • Sapieha — Celownik od Sapieha od XVII do XVIII wieku (prawda niespodziana)
  • jaskier — A dawniej...

Mogą Cię zainteresować również hasła

newsy, porady + e-book