Definicja
jeśli rozmawiamy z mężczyzną, którego nie znamy lub z którym nie łączą nas osobiste stosunki i zwracamy się do niego słowem pan, to słowa pański używamy, gdy chcemy wskazać, że ktoś lub coś należy do niego lub odnosi się do niego
pański
1. pański (czyj?)
Poprawna polszczyzna cenne informacje, niespodzianki, haczyki
Słownik synonimów tożsame znaczeniowo (zastępcze słowa)
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
— A cóż się stało?
— Pan jest na przykład, powiedzmy, Polak. Ale przy tym wiadomo: człowiek porządny, szanowany. A rodacy pańscy, można powiedzieć, carowi za jego dobrodziejstwa odpłacają czarną niewdzięcznością...
— Pan jest na przykład, powiedzmy, Polak. Ale przy tym wiadomo: człowiek porządny, szanowany. A rodacy pańscy, można powiedzieć, carowi za jego dobrodziejstwa odpłacają czarną niewdzięcznością...
Jan Brzechwa, Gdy owoc dojrzewa, 1958
Słuchałem uważnie i spokojnie, nawet może za spokojnie. Ale jego ostatnie rozważania sprawiły, że naszedł mnie gniew.
— Czy pan myśli, że historia nie obnaży pańskich łgarstw, jeżeli pan się na nie zdecyduje? Przecież nie działał pan sam, tylko w bandzie. Tak jest. Niech się pan nie krzywi. Powtarzam: w bandzie esesowsko-gestapowskiej. Pan wie, jak było naprawdę. I ja wiem. I tysiące ludzi zna prawdę, niezależną od protokołów, rejentalnych oświadczeń i lakierowanych prac „historyków”... Ależ z pana numer!
— Czy pan myśli, że historia nie obnaży pańskich łgarstw, jeżeli pan się na nie zdecyduje? Przecież nie działał pan sam, tylko w bandzie. Tak jest. Niech się pan nie krzywi. Powtarzam: w bandzie esesowsko-gestapowskiej. Pan wie, jak było naprawdę. I ja wiem. I tysiące ludzi zna prawdę, niezależną od protokołów, rejentalnych oświadczeń i lakierowanych prac „historyków”... Ależ z pana numer!
NKJP: Kazimierz Moczarski, Rozmowy z katem, 1977
Gramatyka
przymiotnik niestopniowalny
formy alfabetycznie: pańscy; pańska; pańską; pański; pańskich; pańskie; pańskiego; pańskiej; pańskiemu; pańskim; pańskimi
2. pański (np. dwór)
Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
- arystokratyczny; jaśniepański; rasowy; szlachecki; wasz
Gramatyka
formy alfabetycznie: niepańscy; niepańska; niepańską; niepański; niepańskich; niepańskie; niepańskiego; niepańskiej; niepańskiemu; niepańskim; niepańskimi; niepańsko |
3. Pański (np. narodzenie)
Reguły reguły językowe, zasady pisowni (nowe opracowanie z komentarzami)
- 150. jaką literą (osoby): przymiotniki od nazwisk i imion
Sieć słów wyrażenia powiązane z opisywanym (wyrazy pokrewne, kolokacje)
- frazeologia, frazemy: Anioł Pański; Niedziela Zmartwychwstania Pańskiego
Gramatyka
przymiotnik niestopniowalny
formy alfabetycznie: Pańscy; Pańska; Pańską; Pański; Pańskich; Pańskie; Pańskiego; Pańskiej; Pańskiemu; Pańskim; Pańskimi