lutnia

lutnia (instrument)

Definicja

lutnia to dawny instrument strunowy szarpany, mający wypukłe pudło rezonansowe przypominające połówkę migdała z wyciętym w ozdobną rozetę otworem na środku oraz wygiętą — zwykle od główki z kołkami do naciągu strun — do tyłu szyjkę, raczej krótką i szeroką, znany m.in. w starożytnej Mezopotamii oraz w krajach arabskich, w Europie rozpowszechniony we wczesnym średniowieczu (popularny wśród średniowiecznych wykonawców poezji śpiewanej); lutnia na przestrzeni wieków nieco zmieniała swoją formę, największą rolę odgrywała w muzyce renesansu (lutnia renesansowa) i wczesnego baroku (lutnia barokowa), współcześnie pozostaje popularnym instrumentem w krajach arabskich, a w Europie — po niemal dwóch stuleciach zapomnienia — znów się pojawia jako wynik zainteresowania muzyką dawną

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • banjo; banjolele; banjolina; gitara; gitarka; mandolina; oud; ukulele
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Wiedźmin wstrzymał wierzchowca, przepuścił wóz krasnoludów, ryczących, klnących, gwiżdżących na kościanych piszczałkach. Między nimi, rozwalony na workach z owsem, leżał Jaskier, pobrzękując na lutni.

NKJP: Andrzej Sapkowski, Miecz przeznaczenia, 1992

Liczba strun i progów lutni zmieniała się. Najwcześniejsze lutnie miały cztery struny, na których grano plektronem. Od połowy XIV wieku struny mocowane były parami. W XV wieku zaczęto grać na lutniach palcami, dodano do niej progi jelitowe i dodatkową (piątą) parę strun. W XVI wieku (w okresie renesansu) lutnia przybrała formę klasyczną — z sześcioma parami strun (górna często była pojedyncza), nastrojonych w kwartach i tercjach: G–c–f–a–d1–g1

muzykotekaszkolna.pl, 2016

Ciekawostki
Przy dźwiękach kilku lut... „Przed tą chatką
Słyszałem dźwięki luteń... czy to córki
Wasze grywają na lutni?”
Tak pisał w
Gramatyka

rzeczownik rodzaj żeński odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: lutni; lutnia; lutnią; lutniach; lutniami; lutnie; lutnię; lutnio; lutniom

Pozostały wątpliwości? Brakuje czegoś w haśle?
Zobacz, co zyskują abonenci Dobrego słownika.
Sprawdź

Często sprawdzane

Ciekawostki

Mogą Cię zainteresować również hasła

newsy, porady + e-book