Interpunkcja
- Gdzie postawić przecinek przy po to aby — Przecinek a po to aby
- Zaawansowany brak przecinka przed oraz — O przecinku przed oraz że
- Wstawka, czyli przecinki — Przecinek przed i po czyli (w tym o czyli że)
aby
1. aby (spójnik)
Poprawna polszczyzna cenne informacje, niespodzianki, haczyki
Reguły reguły językowe, zasady pisowni (nowe opracowanie z komentarzami)
- 57. interpunkcja: przecinki a zdanie podrzędne
Słownik synonimów tożsame znaczeniowo (zastępcze słowa)
Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
- tak aby; w celu
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Matka idzie na skargę do ojca. Ale ojciec nigdy się nie gniewa, tylko prosi, abym tego czy owego nie robił. Matka wprowadza więc w czyn własną metodę wychowawczą i przestaje ze mną rozmawiać.
Jan Brzechwa, Gdy owoc dojrzewa, 1958
Wiedział, w tej ostatniej chwili, że jest porządnym człowiekiem, dobrze życzył światu, bliźnim, a także Polsce, którą na swój zaściankowy sposób kochał przez całe życie. Ale nie wiedział, że będzie bohaterem, a gdyby o tym wiedział, wyraziłby stanowcze życzenie, aby go skreślono. Potem było już za późno! Zaprzeczając jego ideałom wolności i wyszydzając jego proste, krawieckie życie, wyniesiono na ołtarze jego śmierć, jako przykład i wzór.
NKJP: A. Szczypiorski, Początek, 1986
Aby nie zginąć z głodu, muszę sobie radzić inaczej. Oto jak:
Właśnie już Lolo nacisnął i ja nacisnąłem, ze skutkami odmiennymi, które opisałem powyżej. Lolo trzyma w przednich łapkach kawałek smakowicie pachnącej słoninki (mnie ona pachnie smakowiciej niż jemu, bo ja jestem głodny, a on nie), ja mam łapki puste i burczy mi w brzuchu.
Właśnie już Lolo nacisnął i ja nacisnąłem, ze skutkami odmiennymi, które opisałem powyżej. Lolo trzyma w przednich łapkach kawałek smakowicie pachnącej słoninki (mnie ona pachnie smakowiciej niż jemu, bo ja jestem głodny, a on nie), ja mam łapki puste i burczy mi w brzuchu.
NKJP: S. Mrożek, Opowiadania 1974-1979
Gramatyka
spójnik
formy: aby; abym; abyś; abyście; abyśmy
2. aby (partykuła)
Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
- byle; oby
Gramatyka
formy: aby; abym; abyś; abyście; abyśmy
3. aby (dawne)
Definicja
aby to przestarzale, dziś gwarowo: tylko, chociaż, ledwie, przynajmniej
Ciekawostki
Mam aby dwa jabłka
Występowanie aby w znaczeniach zbliżonych do ‘tylko’, ‘przynajmniej’, ‘choćby’, np. Mam aby dwa jabłka, skłoniło jednego z naszych Czytelników do poproszenia nas o wyjaśnienie zagadnienia i wskazanie jego geograficznego zasięgu. Nasz Czytelnik zna je z okolic Opola Lubelskiego i Kazimierza Dolnego. Piszący te słowa redaktor Dobrego słownika A. Czesak słyszał je
Gramatyka
partykuła
formy: aby
4. aby (czy)
Definicja
aby zawarte w pytaniu podkreśla wątpliwość nadawcy tekstu
Poprawna polszczyzna cenne informacje, niespodzianki, haczyki
Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
- na pewno; przypadkiem
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
— Czy ty nie miałeś aby córki? — zapytał Keller. Co się z nią dzieje?
— Ma się dobrze.
— Jak się zwie?
— Catherine.
— Ma się dobrze.
— Jak się zwie?
— Catherine.
J. Le Carré, Jego uczniowska mość, 2014
Czaja w pomocy nie grał. Czy ty aby byłeś na meczu?
lksszaflary.futbolowo.pl, 09.04.2012
Gramatyka
partykuła
formy: aby