lira

1. lira (instrument)

Definicja

lira to starogrecki instrument siedmio- lub dziewięciostrunowy, z ramą w kształcie podkowy z przeciągniętymi pionowo przez środek strunami, służący głównie do akompaniamentu przy śpiewie i deklamacji; grający szarpał struny palcami lub używał płytki kościanej; w mitologii greckiej lira była instrumentem bogów i herosów (m.in. Apollina), w tradycji judeochrześcijańskiej — atrybutem Dawida, któremu przypisywano autorstwo psalmów, w romantyzmie — symbolem liryki (poezji)

Gramatyka

rzeczownik rodzaj żeński odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: lir; lira; lirą; lirach; lirami; lirę; liro; lirom; liry; lirze

2. lira (instrument)

Definicja

lirami nazywano w czasach nowożytnych instrumenty smyczkowe podobne do współczesnych skrzypiec

Gramatyka

rzeczownik rodzaj żeński odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: lir; lira; lirą; lirach; lirami; lirę; liro; lirom; liry; lirze

 2.1. lira korbowa

Definicja

lira korbowa to popularny dawniej instrument strunowy, często używany przez wędrownych pieśniarzy, a w XVIII wieku nawet krótko popularny w sferach dworskich, wyglądający jak gitara bez gryfu, ale za to ze skrytymi strunami, płaskim pudełeczkiem z miniaturową klawiaturą oraz wystającą z tylnego boku korbką; gra polegała na kręceniu korbą, która obracała kółko zastępujące smyczek, i naciskaniu klawiszy wydobywających konkretne dźwięki

Słownik synonimów tożsame znaczeniowo (zastępcze słowa)
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Kiedy zakony zaczęły funkcjonować na uniwersytetach, lira korbowa rozpoczęła swój żywot świecki. Już w XII wieku grano na niej w ludowych orkiestrach. O lirze wspominał Stanisław Trembecki w swoich wierszach, grał na niej Zagłoba w powieści Henryka Sienkiewicza. O lirach wspominali tez Władysław Syrokomla, Stanisław Wyspiański, Wiktor Gomulicki czy też Jarosław Iwaszkiewicz. Bardzo znane są dwa obrazy Jana Matejki, na których to Wernyhora trzyma lirę.

rozmowa ze Stanisławem Wyżykowskim, neon.info.pl, 26.08.2008

Dla Matthiasa Loibnera jest jednak instrumentem o tak wszechstronnych możliwościach, że okrzyknięto go „Hendricksem liry korbowej”. Istotnie, gra w niezwykle wirtuozowski i ekspresyjny sposób. W lirze korbowej zakochał się gwałtownie i tak głęboko, że porzucił dla niej studia kompozycji i dyrygentury. W 1994 roku zdobył pierwszą nagrodę w „Concours des vielles et cornemuses” w St. Chartier we Francji. By swój ukochany instrument rozpropagować, wraz z Riccardem Delfino napisał nawet specjalny podręcznik gry na lirze... oraz prowadzi lekcje w wielu krajach Europy (m.in. w słynnej Schola Cantorum Basiliensis), Japonii i Australii.

filharmonia.pl, 12.2015

Gramatyka

frazem rzeczownikowy rodzaj żeński odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: lirach korbowych; lira korbowa; lirą korbową; lirami korbowymi; lirę korbową; lir korbowych; liro korbowa; lirom korbowym; liry korbowe; liry korbowej; lirze korbowej

3. lira (cietrzew)

Definicja

lira to w gwarze myśliwskiej: ogon cietrzewia

Gramatyka

rzeczownik rodzaj żeński odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: lir; lira; lirą; lirach; lirami; lirę; liro; lirom; liry; lirze

4. lira (waluta)

Definicja

lira to waluta Turcji

Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Ostatnia decyzja Banku Centralnego Turcji w sprawie stóp procentowych nie była dla rynku zaskoczeniem. Instytucja pozostawiła koszt kapitału na poziomie 7,5 proc. Większy wpływ na turecką lirę miało jednak zestrzelenie rosyjskiego bombowca na granicy syryjsko-tureckiej.

finanse.wp.pl, 27.11.2015

Gramatyka

rzeczownik rodzaj żeński odmienny

formy w tabelce: 

formy alfabetycznie: lir; lira; lirą; lirach; lirami; lirę; liro; lirom; liry; lirze

Pozostały wątpliwości? Brakuje czegoś w haśle?
Zobacz, co zyskują abonenci Dobrego słownika.
Sprawdź

Często sprawdzane

Ciekawostki

  • rezurekcjaRezurekcja — pochodzenie słowa
  • em — Skąd nazwa em?
  • kobyła — Kobyła — bohaterka palindromów

Mogą Cię zainteresować również hasła

newsy, porady + e-book